Η «ανεκτίμητη» σοφία των γεροντάδων (Παΐσιος νο. 2)

Αν και έχω ήδη γράψει ένα αφιέρωμα στο παρελθόν για τον συγκεκριμένο πάνσοφο γέροντα, το υλικό που βρήκα στο διαδίκτυο είναι τόσο πλούσιο και ενδιαφέρον, που δεν μπορώ να το αφήσω να πάει χαμένο. Στη σελίδα www.psyche.gr υπάρχει ολόκληρο τμήμα αφιερωμένο στις... ανεκτίμητες σοφίες του Παΐσιου. Ο άνθρωπος δεν είναι απλά χαμηλότατου διανοητικού και μορφωτικού επιπέδου, αλλά έχει μια τελείως στρεβλή άποψη για τη ζωή και το θάνατο, τη χαρά και τη διασκέδαση, τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών. Εντύπωση μου κάνει πως ένας αγράμματος, κουτοπόνηρος και διεστραμμένος τύπος κατάφερε να ξεγελάσει τόσες εκατοντάδες ανθρώπους ώστε να τον θεωρούν ήδη άγιο, να έχουν την εικόνα του σε τοίχους και οθόνες κινητών, ακόμα και να ονομάσουν... δρόμο με το όνομά του!

Με τον γνωστό μου τρόπο θα σας παρουσιάσω αυτούσια τα ιερά και πάνσοφα λόγια του γέροντα, ακολουθούμενα από σύντομα σχόλιά μου. Θα αναπτύξω αναλυτικότερα την άποψή μου στη συζήτηση με τους σχολιαστές του κειμένου που θα ακολουθήσει. Ας ξεκινήσω με τα θέματα της ασθένειας και της αναπηρίας.

- Γέροντα, πάντα ωφελεί η αρρώστια;

- Ναι, πάντα πολύ ωφελεί. Οι αρρώστιες βοηθούν τους ανθρώπους, να «εξιλεωθούν»[17], όταν δεν έχουν αρετές. Μεγάλο πράγμα η υγεία, αλλά και το καλό που προσφέρει η αρρώστια, η υγεία δεν μπορεί να το δώση! Πνευματικό καλό! Είναι πολύ μεγάλη ευεργεσία, πολύ μεγάλη! Καθαρίζει τον άνθρωπο από την αμαρτία, και μερικές φορές του εξασφαλίζει και μισθό. Η ψυχή του ανθρώπου είναι σαν το χρυσάφι και η αρρώστια είναι σαν τη φωτιά που την καθαρίζει. Βλέπεις, και ο Χριστός είπε στον Απόστολο Παύλο: «Η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται»[18]. Όσο περισσότερο ταλαιπωρηθή με κάποια αρρώστια ο άνθρωπος, τόσο περισσότερο εξαγνίζεται και αγιάζεται, αρκεί να κάνη υπομονή και να την δέχεται με χαρά.

- Μια αναπηρία, Γέροντα, μπορεί να δημιουργήση σύμπλεγμα κατωτερότητος;

- Αυτά είναι μπανταλά.

- Στους αναπήρους όμως, Γέροντα, μερικές φορές συμβαίνει αυτό.

- Συμβαίνει, γιατί δεν τοποθετούνται σωστά. Όταν καταλάβουν ότι η αναπηρία είναι ευλογία από τον Θεό, τοποθετούνται σωστά και απαλλάσσονται από την μειονεκτικότητα. Όταν ένα μικρό παιδί έχη κάποια αναπηρία και δεν έχη βοηθηθή, ώστε να χαίρεται για την αναπηρία του, τότε έχει ελαφρυντικά, αν αισθάνεται μειονεκτικά. Αλλά, αν μεγαλώση και παραμένη η μειονεκτικότητα, σημαίνει ότι δεν έχει συλλάβει το βαθύτερο νόημα της ζωής.

Όταν έχουμε κάποια αναπηρία, αν κάνουμε υπομονή και δεν γκρινιάζουμε, τότε έχουμε μεγαλύτερο μισθό. Γιατί όλοι οι ανάπηροι αποταμιεύουν. Ένας κουφό αυτί, ένας τυφλός από το τυφλό μάτι, ένας κουτσός από το κουτσό πόδι. Είναι μεγάλη υπόθεση! Αν κάνουν και λίγο αγώνα κατά των ψυχικών παθών, θα έχουν να λάβουν και στεφάνια από τον Θεό. Βλέπεις, οι ανάπηροι πολέμου παίρνουν σύνταξη, παίρνουν και παράσημα. Όποιος έχει ομορφιά, λεβεντιά, υγεία, και δεν αγωνίζεται να κόψη τα ελαττώματά του, θα του πη ο Θεός: «Απήλαυσες στην ζωή σου τα αγαθά σου, την λεβεντιά σου! Τι σου χρωστώ τώρα; Τίποτε». Ενώ όποιος έχει μια αναπηρία – είτε έτσι γεννήθηκε, είτε την κληρονόμησε από τους γονείς του, είτε την απέκτησε αργότερα -, πρέπει να χαίρεται, γιατί έχει να λάβη στην άλλη ζωή... Γι’ αυτό λέω, χίλιες φορές να είχα γεννηθή καθυστερημένος διανοητικά, τυφλός, κουφός, γιατί θα είχα να λάβω τότε από τον Θεό.

Παρατηρούμε την αρρωστημένη, αλλά και ιδιαίτερα διαδεδομένη πεποίθηση οτι η ασθένεια και η αναπηρία «εξαγνίζουν την ψυχή», όπως και η αγαπημένη πυρά των ιεροεξεταστών άλλωστε! Αυτή η νοσηρή και μαζοχιστική άποψη έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ανθρώπινη φύση. Είναι σίγουρα καλό να αντιμετωπίζει κάποιος με θάρρος την ασθένεια και το θάνατο, αλλά το να πιστεύει οτι ο Θεός σκοπεύει να τον ανταμείψει για κάθε πόδι ή μάτι που έχασε, ενώ ο «υγιής» δεν θα πάρει τίποτε στη μέλλουσα ζωή, δηλώνει μνησικακία και φθόνο πέρα από τις εμφανείς μαζοχιστικές προεκτάσεις. Ας περάσουμε τώρα στην εντελώς κωμικοτραγική θεωρία των «πνευματικών νόμων».

- Γέροντα, οι πνευματικοί νόμοι λειτουργούν πάντοτε αμέσως;

- Αναλόγως. Πολλές φορές απορεί κανείς! Ενώ λίγο υπερηφανεύθηκε, αμέσως έσπασε τα μούτρα του· λειτούργησαν οι πνευματικοί νόμοι αστραπιαίως. Π.χ. καθαρίζει μία αδελφή τα τζάμια και της έρχεται ένας υπερήφανος λογισμός ότι τα καθαρίζει καλύτερα από την άλλη, οπότε κάτι συμβαίνει και, τσακ, σπάζει το τζάμι. Άλλες φορές λειτουργούν αργότερα.

- Μπορεί, Γέροντα, να θαυμάση κανείς ένα έργο που έκανε και να γίνη κάποια ζημιά;

- Ναι, γιατί λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι. Παίρνει την Χάρη Του ο Θεός από κάποιον και κάνει την ζημιά, για να συνετισθή ο άλλος που υπερηφανεύτηκε για το έργο του.

- Δηλαδή, Γέροντα, όταν γίνεται ζημιά, σημαίνει ότι έχουν λειτουργήσει οι πνευματικοί νόμοι;

- Φυσικά.

- Αποκλείεται να είναι κανείς αδέξιος και να κάνη ζημιές;

- Σπάνιες είναι αυτές οι περιπτώσεις. Γι’ αυτό, όσο μπορείτε, να ζήτε ταπεινά. Να σκέφτεσθε ότι δεν έχουμε τίποτε δικό μας. Όλα ο Θεός μας τα έχει δώσει. Όλα όσα έχουμε είναι του Θεού. Μόνον οι αμαρτίες είναι δικές μας. Αν δεν ταπεινωνώμαστε, θα λειτουργούν σ’ εμάς συνεχώς οι πνευματικοί νόμοι, μέχρις ότου καμφθή ο εγωισμός μας. Ο Θεός να δώση να γίνη αυτό, πριν μας βρη ο θάνατος.

Ο πάνσοφος γέροντας προσπαθεί να μας πείσει οτι, εκτός σπανίων εξαιρέσεων, πίσω από όλα τα εργατικά ατυχήματα κρύβεται η... Θεία δίκη!! Ας πάει να το πει αυτό κάποιος στους συγγενείς των δεκάδων, αλλοδαπών κυρίως, εργατών που έχασαν τη ζωή τους για να ολοκληρωθούν τα περίφημα ολυμπιακά έργα του 2004. Έφταιγαν οι... κακοί λογισμοί που έκανε ο γιος σας, γι' αυτό έπεσε από τη σκαλωσιά και θρυμματίστηκαν όλα του τα κόκαλα! Και μια και κλείνει με το θέμα του θανάτου ο Παΐσιος, ας το συνεχίσουμε.

- Γέροντα, τι πρέπει να σκέφτεται κανείς την ημέρα που γεννήθηκε;

- Να σκέφτεται την ημέρα που θα πεθάνη και να ετοιμάζεται για το μεγάλο ταξίδι.

- Γέροντα, γιατί ο Θεός επιτρέπει να πεθαίνουν τόσοι νέοι άνθρωποι;

- Κανείς δεν έχει κάνει συμφωνία με τον Θεό πότε θα πεθάνη. Ο Θεός τον κάθε άνθρωπο τον παίρνει στην καλύτερη στιγμή της ζωής του, με έναν ειδικό τρόπο, για να δώση την ψυχή του. Εάν δη ότι κάποιος θα γίνη καλύτερος, τον αφήνει να ζήση. Εάν δη όμως ότι θα γίνη χειρότερος, τον παίρνει, για να τον σώση. Μερικούς πάλι που έχουν αμαρτωλή ζωή, αλλά έχουν την διάθεση να κάνουν καλό, τους παίρνει κοντά Του, πριν προλάβουν να το κάνουν, επειδή ξέρει ότι θα έκαναν το καλό, μόλις τους δινόταν η ευκαιρία. Είναι δηλαδή σαν να τους λέη: «Μην κουράζεσθε· αρκεί η καλή διάθεση που έχετε». Άλλον, επειδή είναι πολύ καλός, τον διαλέγει και τον παίρνει κοντά Του, γιατί ο Παράδεισος χρειάζεται μπουμπούκια.

Άκου ο παράδεισος χρειάζεται μπουμπούκια! Κάτι τέτοια ακούω και τρελαίνομαι!! Δεν μπορούσε να σκεφτεί κάτι που να σέβεται στοιχειωδώς τη μνήμη των νεκρών παιδιών, για να συμβιβάσει τον άδικο θάνατο μωρών με την ύπαρξη ενός δίκαιου Θεού; Αν ο Θεός σας είναι τόσο δίκαιος, ας μην αφήνει να πεθαίνουν εκατοντάδες αθώα παιδιά κάθε μέρα στην Αφρική. Και αν θέλει μπουμπούκια στον κυριλέ παράδεισό του, ας φυτέψει... ζουμπούλια! Αφήστε που η αυτή νοσηρή ενασχόληση με την ημέρα του θανάτου τους, που προτείνει στους πιστούς, είναι πέρα από κάθε όριο διαστροφής και θανατολαγνείας. Θα περάσω τώρα στο ζουμί του σημερινού αφιερώματος. Την «ιερή κονόμα» της Εκκλησίας και του συν αυτής κυκλώματος.

- Γέροντα, οι υπόδικοι νεκροί μπορούν να προσεύχωνται;

- Έρχονται σε συναίσθηση και ζητούν βοήθεια, αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Όσοι βρίσκονται στον Άδη μόνον ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά, για να μετανοήσουν. Εμείς που ζούμε, έχουμε περιθώρια μετανοίας, ενώ οι καημένοι οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μόνοι τους να καλυτερεύσουν την θέση τους, αλλά περιμένουν από μας βοήθεια. Γι’ αυτό έχουμε χρέος να τους βοηθούμε με την προσευχή μας...

Τους δίνει δηλαδή ο Θεός μια ευκαιρία, τώρα που είναι υπόδικοι, να βοηθηθούν μέχρι να γίνη η Δευτέρα Παρουσία. Και όπως σ’ αυτήν την ζωή, αν κάποιος είναι φίλος με τον βασιλιά, μπορεί να μεσολαβήση και να βοηθήση έναν υπόδικο, έτσι και αν είναι κανείς «φίλος» με τον Θεό, μπορεί να μεσολαβήση στον Θεό με την προσευχή του και να μεταφέρη τους υπόδικους νεκρούς από την μια «φυλακή» σε άλλη καλύτερη, από το ένα «κρατητήριο» σε ένα άλλο καλύτερο. Ή ακόμη μπορεί να τους μεταφέρη και σε «δωμάτιο» ή σε «διαμέρισμα».

Όπως ανακουφίζουμε τους φυλακισμένους με αναψυκτικά κ.λπ. που τους πηγαίνουμε, έτσι και τους νεκρούς τους ανακουφίζουμε με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες που κάνουμε για την ψυχή τους. Οι προσευχές των ζώντων για τους κεκοιμημένους και τα μνημόσυνα είναι η τελευταία ευκαιρία που δίνει ο Θεός στους κεκοιμημένους να βοηθηθούν, μέχρι να γίνη η τελική Κρίση. Μετά την δίκη δεν θα υπάρχη πλέον δυνατότητα να βοηθηθούν.

Ο Θεός θέλει να βοηθήση τους κεκοιμημένους, γιατί πονάει για την σωτηρία τους, αλλά δεν το κάνει, γιατί έχει αρχοντιά. Δεν θέλει να δώση δικαίωμα στον διάβολο να πη: «»Πως τον σώζεις αυτόν, ενώ δεν κοπίασε;». Όταν όμως εμείς προσευχώμαστε για τους κεκοιμημένους. Του δίνουμε το δικαίωμα να επεμβαίνη. Περισσότερο μάλιστα συγκινείται ο Θεός, όταν κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους παρά για τους ζώντες. Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας έχει τα κόλλυβα, τα μνημόσυνα. Τα μνημόσυνα είναι ο καλύτερος δικηγόρος για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Έχουν την δυνατότητα και από την κόλαση να βγάλουν την ψυχή.

Τι να πρωτοσχολιάσω λοιπόν εδώ; Την παιδιάστικη αφέλεια του όλου επιχειρήματος; Τη γελοιότητα του «ο Θεός θέλει να βοηθήση τους κεκοιμημένους... αλλά δεν το κάνει, γιατί έχει αρχοντιά»; Το ότι έρχεται σε σύγκρουση (για καλό σκοπό πάντα, να βγάλουν λεφτά από τα μνημόσυνα) με δόγματα αιώνων, που διατράνωναν οτι μετά θάνατον δεν υπάρχει σωτηρία; Αφήνω σε σας να βγάλετε συμπεράσματα. Εύχομαι να ξυπνήσει λίγο ο κόσμος και να μην πέφτει συνεχώς θύμα κουτοπόνηρων και διεστραμμένων τσαρλατάνων, όπως ο συγκεκριμένος παππούλης... Ας πάψουμε να είμαστε πρόβατα και ας συμπεριφερθούμε σαν σκεπτόμενοι άνθρωποι!

Δείτε και:

• http://www.psyche.gr/churchpaisios1.htm

• http://ermionh.blogspot.com/2009/01/blog-post_3086.html