Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010

Οι θετικές συνέπειες της κρίσης (μέρος 1ο)

Πιθανόν ο τίτλος του παρόντος άρθρου να σας φαίνεται περίεργος, προκλητικός, ίσως και ύποπτος. Πως θα μπορούσε να είναι κάποιος αισιόδοξος σε μια τέτοια περίοδο της ιστορίας; Τι θετικό μπορεί να βγάλει κανείς από μια ζοφερή και απειλητική συγκυρία, όπως αυτή που ζούμε; Κι όμως φίλοι μου, το «ουδέν κακό αμιγές καλού» των αρχαίων Ελλήνων είναι ένα ρητό με καθολική ισχύ, που μπορεί να βρει εφαρμογή σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις. Η βαθιά οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που βιώνουμε μπορεί να γίνει έναυσμα για την αφύπνιση του κόσμου από το λήθαργο και την αναγέννηση, μέσα από τη ριζική αναθεώρηση θεσμών, πεποιθήσεων και νοοτροπιών. Άλλωστε, οι λαμπρότερες καινοτομίες της παγκόσμιας ιστορίας ακολούθησαν περιόδους παρακμής και ύφεσης. Η αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία ακολούθησε την ολιγαρχία και την τυραννία, ο διαφωτισμός ακολούθησε τις σκοτεινές εποχές του μεσαίωνα, η γαλλική επανάσταση ακολούθησε την απολυταρχία του Λουδοβίκου του 16ου, ενώ η ρωσική επανάσταση τις ωμότητες του τσάρου.


Θα ξεκινήσω σήμερα με μια από τις πλέον θετικές συνέπειες της κρίσης, που είναι η αμφισβήτηση των αρχών του καπιταλισμού και του καταναλωτισμού από τους πολίτες. Το παρόν οικονομικό σύστημα εκ θεμελίων προωθεί την ανισότητα, τον ανταγωνισμό και την εκμετάλλευση. Όλες οι μάσκες πλέον πέφτουν, τα παραμύθια των υποστηρικτών του καπιταλισμού δεν πείθουν πια κανέναν. Η ζωή των περισσότερων νέων ανθρώπων σήμερα έχει μετατραπεί σε μια συνεχή μάχη για την επιβίωση. Δεν είναι απλά οι ώρες που περνούν οι εργαζόμενοι στη δουλειά περισσότερες, αλλά επιπλέον σπαταλούν τον υπόλοιπο χρόνο τους για να μετακινούνται από και προς τη δουλειά, για να προετοιμάζονται για τη δουλειά της επόμενης ημέρας, για να ξεκουράζονται από τη δουλειά. Τα χρήματα που οι εργαζόμενοι κερδίζουν ξοδεύονται, πέρα από την ικανοποίηση των βασικών αναγκών τους, με την υπερκατανάλωση προϊόντων και υπηρεσιών που κατά κανόνα δεν χρειάζονται πραγματικά. Οι τηλεοράσεις μας βομβαρδίζουν καθημερινά με χιλιάδες προϊόντα προς κατανάλωση. Έτσι, η πλειοψηφία των ανθρώπων βρίσκεται χωρίς ελεύθερο χρόνο και χρήματα, ενώ οι λιγοστοί ευνοημένοι του συστήματος έχουν πληθώρα και των δύο. Την περίσσεια των χρημάτων τους την κεφαλοποιούν, ώστε να τους φέρει επιπλέον χρήματα, και την περίσσεια του ελεύθερου χρόνου τους τη διαθέτουν όπως αυτοί θέλουν, απολαμβάνοντας πραγματικά τη ζωή τους. Δημιουργούνται με αυτόν τον τρόπο τερατώδεις ανισότητες σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να είναι δυνατόν κάποιοι άνθρωποι να έχουν ετήσιο εισόδημα ίσο με το ΑΕΠ ολόκληρων χωρών του τρίτου κόσμου!


Πέρα από τους «παραδοσιακούς» θεσμούς της μισθωτής εργασίας και της ατομικής ιδιοκτησίας, ο σύγχρονος καπιταλισμός έχει περάσει σε μια νέα εποχή εκμετάλλευσης, με την υπερτροφία του χρηματοπιστωτικού κλάδου της οικονομίας. Η λειτουργία των τραπεζών, αν μελετηθεί προσεκτικά, ένα μόνο πράγμα μπορεί να μας θυμίσει: το οργανωμένο έγκλημα! Δανειζόμενες τα χρήματα των πολιτών με εξευτελιστικό επιτόκιο, τα δανείζουν με τη σειρά τους αλλού, με σαφώς μεγαλύτερο επιτόκιο και ιδιαίτερα επαχθείς όρους. Το παράλογο της όλης υπόθεσης είναι οτι από τα χρήματα που έχουν κατατεθειμένα ανοικτά και υποτίθεται διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή οι πολίτες, οι τράπεζες «υποχρεούνται» να έχουν στα ταμεία τους το 10% ή και λιγότερα, ανάλογα με τη νομοθεσία της κάθε χώρας. Τα υπόλοιπα τα έχουν δανείσει ή επενδύσει. Κηδεία με ξένα κόλλυβα δηλαδή, μόνο που στην περίπτωσή μας φέρει το μανδύα της νομιμότητας. Οι όροι των δανείων που χορηγούν είναι συνήθως απάνθρωποι και παράλογοι, καταφέρνουν όμως να τους επιβάλουν μέσα από ένα μείγμα εξαπάτησης και πειθαναγκασμού. Οι περισσότεροι δανειολήπτες δεν έχουν αποσαφηνίσει όλα τα «ψιλά γράμματα» του συμβολαίου τους, ούτε έχουν αναρωτηθεί αν πραγματικά χρειάζονται το δάνειο που τόσο λυσσασμένα προσπαθεί να τους λανσάρει ο χαμογελαστός υπάλληλος. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Ελλάδα η κατάσταση με τα δάνεια έχει πάρει γιγάντιες διαστάσεις, με όσα αυτό συνεπάγεται: κατασχέσεις χιλιάδων σπιτιών και αυτοκινήτων, κλείσιμο αμέτρητων επιχειρήσεων, μυριάδες άνθρωποι στο δρόμο, αλματώδης αύξηση των διαζυγίων και τον αυτοκτονιών...

Εκτός από το δανεισμό σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, οι τράπεζες δανείζουν και σε ολόκληρα κράτη. Μέσα από ένα προσεκτικά μελετημένο σύστημα, επιτυγχάνουν να έχουν τις κυβερνήσεις του κόσμου υπό τον έλεγχό τους, καθώς τα κράτη τους είναι δέσμια ενός διαρκώς αυξανόμενου δημόσιου χρέους. Η χώρα μας δεν είναι η πρώτη, ούτε η τελευταία χώρα-θύμα των συνεπειών του δανεισμού. Η Αργεντινή, το Μεξικό, η Ουγγαρία, η Ρωσία, η Ζιμπάμπουε και πολλά άλλα κράτη ένιωσαν στο πετσί τους τις συνέπειες του εξωτερικού δανεισμού. Οργανισμοί όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης δεν φτιάχτηκαν για να ενισχύουν τις οικονομίες των υποβαθμισμένων χωρών, όπως κυνικά προπαγανδίζουν, αλλά για να τις καταστρέφουν και να καθιστούν τους λαούς υπόδουλους στα συμφέροντα των τραπεζιτών. Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία, η επιβολή με τη χρήση όπλων θεωρείται ξεπερασμένη. Ο προτιμώμενος τρόπος δράσης των καπιταλιστών είναι η υποδούλωση κρατών μέσω του δανεισμού. Η τακτική τους θυμίζει το παλιό κόλπο με τη σοκολάτα στη φυλακή: εκεί που κάθεσαι αμέριμνος, έρχεται ένας «νταής» και σου προσφέρει μια σοκολάτα, χωρίς να σου εξηγήσει γιατί. Αν εσύ δεν πονηρευτείς και την πάρεις, ο νταής θα επιστέψει την επόμενη μέρα, ανακοινώνοντας σου πως για να ξεπληρώσεις τη σοκολάτα θα πρέπει να του κάνεις κάποιες χάρες, μεταξύ των οποίων συνήθως περιλαμβάνεται το να γίνεις ερωμένη του...


Ήρθε επιτέλους ο καιρός να αλλάξουμε οπτική. Να καταλάβουμε οτι μπορούμε να ζήσουμε και διαφορετικά, με λιγότερη καταπίεση, άγχος και αλλοτρίωση, έχοντας περισσότερη ελευθερία και χρόνο για τον εαυτό μας. Η κρίση που διανύουμε είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να αποβάλουμε τις σκουριασμένες αξίες και ιδεολογίες που μας έφεραν μέχρι εδώ, αντικαθιστώντας τις με άλλες, πιο ανθρώπινες. Δεν χρειαζόμαστε τον καπιταλισμό, ένα σύστημα που προωθεί την εκμετάλλευση και τον ανταγωνισμό. Η υπερπληθώρα των προϊόντων που μας προσφέρει είναι σε τελική ανάλυση όχι απλά άχρηστη, αλλά επικίνδυνη. Μας κάνει να λησμονούμε τις πραγματικές ανάγκες μας για αγάπη, επικοινωνία, κατανόηση, καθώς καταλήγουμε να θεωρούμε ως αυτοσκοπό της ζωής την απόκτηση υλικών αγαθών. Η αλλοτρίωση της προσωπικότητάς μας είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια του σύγχρονου τρόπου ζωής.


Ο άνθρωπος καταναλωτής (homo consumens), το πρότυπο των δυτικών κοινωνιών, δεν σκέφτεται, δεν κρίνει, δεν αισθάνεται. Μόνο καταναλώνει. Έτσι μας θέλει η καινούρια παγκόσμια ελίτ, ήρθε όμως η ώρα να τους χαλάσουμε τα σχέδια! Είναι πλέον σαφές οτι μπορούμε να ζήσουμε χωρίς την υπερκατανάλωση, και μάλιστα καλύτερα. Μπορούμε να διασκεδάσουμε και χωρίς να ξοδέψουμε λεφτά, αυτό γίνεται εύκολα κατανοητό στις μέρες μας. Αν αποκηρύξουμε το αγωνιώδες κυνήγι του χρήματος, θα απελευθερωθούμε από το άγχος και την πίεση της πολύωρης εργασίας, εξοικονομώντας παράλληλα ουσιαστικό χρόνο για τον εαυτό μας. Αν αρχίσουμε και διεκδικούμε, μαζικά και δυναμικά, τα δικαιώματά μας, οι ιθύνοντες του συστήματος θα τρομοκρατηθούν και θα κάνουν πίσω, άλλωστε η πραγματική δύναμή τους είναι περιορισμένη. Ας μην βλέπουμε λοιπόν την κρίση ως μια καταστροφική λαίλαπα, αλλά ως μια ευκαιρία να αλλάξουμε τους εαυτούς μας και την κοινωνία προς το καλύτερο...


35 σχόλια:

Dyer είπε...

Πόσο επίκαιρος είναι ο Επίκουρος !!!!

Ανώνυμος είπε...

Πόση μεγάλη αλήθεια περιέχει αυτό το άρθρο.
Δυστυχώς όμως ο μέσος Ελληνας είναι αδιάβαστος.
"Αρτον, οίνον και θέαμα (ποδόσφαιρο).
Τί κρίμα!

Ανώνυμος είπε...

μηπως ξερετε τι εγινε στη ΛΕΤΤΟΝΙΑ.

Saq είπε...

Εδώ όμως εμένα μου δημιουργείται μια απορία. Το σύστημα έδειξε ξεκάθαρα, πάρε σαν παράδειγμα την Ελλάδα, ότι εχει την τάση να συσσωρεύει το χρήμα από τους φτωχούς στους πλουσιότερους και από εκεί στις τράπεζες. Αν όμως συνεχιστεί αυτό θα φτάσουμε στο σημείο το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων να ζουν μην έχοντας ούτε τα απαραίτητα. Πως όμως τότε θα συνεχιστεί η κατανάλωση; Όταν εσύ κι εγώ δεν έχουμε δουλειά και κατά συνέπεια χρήματα να αγοράσουμε αγαθά, σε ποιον θα πουλιούνται οι τηλεοράσεις;

Προς το παρόν η ανατολή παράγει με τα πολύ φτηνά εργατικά χέρια και η δύση καταναλώνει. Αν αυτό εξισωθεί και όλοι είναι φτωχοί ποιοι θα καταναλώνουν; Μήπως η αναδιανομή είναι μονόδρομος;

ciaoant1 είπε...

“Παρ’όλη την ανικανότητα των κυρίαρχων και την αδράνεια των κυριαρχούμενων, που με οδηγούν έτσι ώστε να μην έχω και την πιο υψηλή εκτίμηση για τη σύγχρονη εποχή, αν δεν απογοητεύομαι όσον την αφορά, οφείλεται ακριβώς στο γεγονός ότι η απελπιστική αυτή κατάστασή της με γεμίζει ελπίδα”
-K. Mαρξ

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

"Ο άνθρωπος καταναλωτής (homo consumens), το πρότυπο των δυτικών κοινωνιών, δεν σκέφτεται, δεν κρίνει, δεν αισθάνεται. Μόνο καταναλώνει. Έτσι μας θέλει η καινούρια παγκόσμια ελίτ, ήρθε όμως η ώρα να τους χαλάσουμε τα σχέδια. Είναι πλέον σαφές οτι μπορούμε να ζήσουμε χωρίς την υπερκατανάλωση, και μάλιστα καλύτερα"

Συμφωνώ..!

Dyer είπε...

«Ο άνθρωπος καταναλωτής (homo consumens), το πρότυπο των δυτικών κοινωνιών…» δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Από την αρχαιότητα παρατηρείτε αυτή η τάση (τηρούμενων των αναλογιών) τότε που δεν υπήρχε ούτε καπιταλισμός ούτε η σημερινή πλύση εγκεφάλου από τα ΜΜΕ.
Έχει να κάνει νομίζω με βαθύτερες επιθυμίες του ανθρώπου, γιαυτο με την κατάλληλη προπαγάνδα πήρε τέτοια έκταση σήμερα, που μάλιστα υπάρχει περίσσεια αγαθών για κατανάλωση.
Στο χριστιανισμό και σε άλλες θρησκείες βλέπουμε μια φιλοσοφική τάση για αποστροφή από τα υλικά αγαθά αλλά αυτό προβάλλετε μάλλον εξ ανάγκης, για να αντέξει ο κόσμος τις στερήσεις. Κατά τα άλλα στις διάφορες εκκλησίες, ότι αφορά τα του οίκου τους, παρατηρείτε μια απίστευτη ματαιοδοξία σε ναούς, διακόσμηση και διαβίωση του ιερατείου. Η πλήρης υποκρισία. Γιαυτό θεωρώ ειλικρινή και σύγχρονο τον Επίκουρο επειδή κατέκρινε τη υπερκατανάλωση και την εφήμερη ευτυχία που προκαλεί, σε κοινωνίες που είχαν την δυνατότητα να καταναλώσουν, προτείνοντας το μέτρο στις Επικούρειες κοινότητες.
Φίλε Ανορθόδοξε πολύ σωστή είναι η ανάλυσή σου αλλά για να γίνει αποδεκτή προϋποθέτει μια άλλη φιλοσοφία για τη ζωή που ποτέ δεν διδαχτήκαμε.

rexides είπε...

@Saq:

Αυτή είναι μια πολύ απλοϊκή και περιορισμένη ανάλυση της ελεύθερης αγοράς που απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

Καταρχήν τα “λεφτά” που μας παίρνουν δεν έχουν καμία αξία από μόνα τους. Αν μαζευτεί όλο το χρήμα στους λίγους, τότε θα υποτιμηθεί με αποτέλεσμα να χάσουν και αυτοί. Ο ρόλος του χρήματος στην ελεύθερη αγορά είναι να ορίζει πόσα αγαθά που παρήγαγε το σύστημα αντιστοιχίζουν σε κάθε άνθρωπο που είναι μέρος αυτού του συστήματος. Μείωση του χρήματος σε μια ομάδα, διατηρώντας στα ίδια επίπεδα την παραγωγή της, σημαίνει ή διανομή των αγαθών σε άλλες ομάδες, ή μείωση της παραγωγής τους ώστε να τροφοδοτηθεί η ανάπτυξη του ίδιου του συστήματος. Σε κάθε περίπτωση όμως μιλάμε για αναδιοργάνωση, που είναι προμελετημένη πράξη.

Μην περιμένετε να πέσει το σύστημα επειδή μας άφησε εμάς έξω. Ο καπιταλισμός δεν είναι ένα σύστημα σχεδιασμένο να υπηρετεί την κοινωνία. Είναι σχεδιασμένο να εξυπηρετεί τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι αρκετά δυναμικό έτσι ώστε την μία μέρα να είσαι μέσα και άρχοντας, και την άλλη πεταμένος και αλήτης. Είναι ιδιαίτερα εγωιστικό να λες ότι ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει από μόνος του μόνο και μόνο επειδή σε άφησε εσένα (και την κοινωνική σου ομάδα) έξω από το γλέντι. Μόνο άμα θελήσουμε εμείς μπορούμε να ρίξουμε το σύστημα.

Νομίζετε ότι όλα αυτά είναι τυχαία; Νομίζετε ότι όταν οι Ευρωπαϊκές χώρες μας δάνειζαν χρήματα (χρήματα των φορολογουμένων τους, να σημειώσω) δεν γνώριζαν ότι πως θα φαγωθούν όλα και θα μείνουμε χρεωμένοι και μη ικανοί να πληρώσουμε; Για τόσο βλάκες τους έχετε; Άλλα για δείτε πόσο ωραία ήρθαν και έδεσαν όλα: Μας δανείζουν χρήματα, τα οποία σε συνδυασμό με τους φόρους ΜΑΣ επενδύονται (εν μέρει) σε κοινωνικές υποδομές δημοσίου οφέλους. Έρχεται η κρίση, φέρνουμε το ΔΝΤ, και ένας από τους όρους είναι ότι όλα ιδιωτικοποιούνται. Οι κοινωνικές υπηρεσίες ξεπουλιούνται για ψίχουλα, παραμένουμε χρεωμένοι, και τους λέμε και ευχαριστώ από πάνω. Αν αυτό σας φαίνεται για ένα σύστημα που είναι στα τελευταία του, τι άλλο να πω...

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε Dyer
Ο Επίκουρος είναι πάντα επίκαιρος. Για να αλλάξουμε την κοινωνία πρέπει πρώτα να αλλάξουμε τον εαυτό μας. Προφανώς οι ανισότητες του καπιταλισμού τρέφονται από ένστικτα που ήδη υπάρχουν στους ανθρώπους, όπως η επιθετικότητα, ο σαδισμός, ο ναρκισσισμός, ο φθόνος. Ο άνθρωπος όμως δεν έχει μόνο αυτά τα χαρακτηριστικά. Διαθέτει ωφέλιμες δυνάμεις μέσα του που αν καλλιεργηθούν και ενισχυθούν κατάλληλα μπορούν να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο που ζούμε. Αναφέρομαι στην αγάπη, την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα, τον αλτρουισμό. Θα ήταν ευκταίο αν το πολιτικό και οικονομικό σύστημα προωθούσε αυτά τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, αντί των άλλων.

Φίλε Ανώνυμε (9:20 μ.μ.)
Αυτό είναι το κακό, οτι είναι αδιάβαστος. Αν μπορούμε να κάνουμε κάτι είναι να τον ξυπνήσουμε από το λήθαργο του...

Φίλε Ανώνυμε (1:23 π.μ.)
Δεν καταλαβαίνω τι εννοείς. Θα μπορούσες να μας εξηγήσεις;

Φίλε Saq
Μετά την κρίση το σύστημα θα επανέλθει σε μια νέα ισορροπία. Οι μεγαλοκαρχαρίες θα κάνουν οτι μπορούν για να είναι ακόμα πιο ευνοημένοι σε αυτή τη νέα κατάσταση πραγμάτων. Ακόμα και αν φτωχύνουν οι απλοί άνθρωποι και δεν έχουν χρήματα να ξοδεύουν, πάντα θα μπορούν να προσφέρουν την φτηνή εργασία τους προς εκμετάλλευση. Αυτό είναι το «καύσιμο» που κινεί το σύστημα...

Φίλε ciaoant1
Και ο Μαρξ είναι επίκαιρος σήμερα.

Φίλε Σπίθα
Χαίρομαι που σου άρεσε το άρθρο!

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε rexides
Δημοσιεύσαμε σχεδόν ταυτόχρονα και δεν πρόλαβα να διαβάσω το σχόλιό σου! Έχεις δίκιο. Το χρήμα δεν έχει από μόνο του καμία αξία. Η εκμετάλλευση της εργασίας είναι το θεμελιώδες στοιχείο του καπιταλισμού και αυτό θα συνεχιστεί και μετά την κρίση.

))<>(( είπε...

το <> με τον καπιταλισμο ειναι οτι ο μονος εχθρος που εχει ειναι ο ιδιος του εαυτος!! κατα τ αλλα μου θυμισατε μια φραση - δεν θυμαμαι ποιου - : το 99% των λαων ειναι ηλιθιοι!!!!

))<>(( είπε...

το <> με τον κτλ...

Saq είπε...

@rexides
Καταρχήν σε ευχαριστώ για την απάντηση.

Εγώ δεν μίλησα σε καμιά περίπτωση για ένα σύστημα που είναι στα τελευταία του, και αυτό πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε. Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που και επιθετικό είναι και αλλάζει συνεχώς μορφές. Δύσκολα θα τον ξεφορτωθούμε.

Γενικώς με κάλυψες με τα όσα λες και εσύ και ο ανορθόδοξος.

Το πρόβλημά μου με την Ελλάδα είναι για ποια παραγωγή μιλαμε αφού βασιζόμαστε στο εμπόριο -σαν χώρα μέχρι τώρα ήμασταν σε αυτούς που κατανάλωναν την εργασία των άλλων- και δεν έχουμε και καθόλου εξαγωγές.

GERARD είπε...

προφανως ο φιλος η η φιλη που ρωτησε για την λετονια θα θελει να μαθει αν ο λαος της κερδισε στα δικαστηρια την επιστροφη των αρχικων μισθων του,του η της απαντω πως ναι κερδισε ο λαος.οι περικοπες τελος.το δντ και η κτβερνηση της λετονιας ηττηθηκαν απο την ολικη διαμαρτυρια του λαου.GERARD

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε ))<>((
Είναι αλήθεια πως ο περισσότερος κόσμος τείνει στην ηλιθιότητα, την αποχαύνωση και την παθητικότητα. Εμείς όμως, αν υποθέσουμε πως είμαστε λίγο καλύτεροι, τί κάνουμε γι' αυτό;

Φίλε saq
Στην Ελλάδα η οικονομία βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών και το εμπόριο. Η μόνη περίπτωση να βελτιωθεί η εικόνα της είναι να τονωθούν οι υγιείς κλάδοι όπως ο τουρισμός. Αν και μάλλον καλύτερη λύση θα ήταν η ριζική αναδιάθρωση της οικονομίας, με εθνικοποιήσεις, ενίσχυση πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, κλπ...

Φίλε Gerard
Σ' ευχαριστούμε για την επισήμανση. Η Λετονία είναι λοιπόν ένα παράδειγμα του πως οι λαοί μπορούν να νικήσουν!

))<>(( είπε...

φιλε ανορθοδοξε δυστυχως δεν μπορουμε να κανουμε τιποτε και αυτο οσο κι αν δεν θελουν να το καταλαβουν μερικοι ειναι η πραγματικοτητα! τα πραγματα εχουν παρει τον δρομο τους... μου ειναι λυπηρο να ζω σε ενα τετοιο κοσμο αλλα και αδυνατο να φυγω οικειοθελως! η απαντηση ισως να βρισκεται στο να μην κανουμε παιδια!!! ισως μονο ετσι μπορεσουν και σωθουν μερικοι... εξαλλου οι ανθρωποι δεν γεννιουνται για να ειναι ευτυχισμενοι!!!

ΠΙΣΤΕΥΩ ΣΤΟΝ ΘΕΟ!!1
ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΚΑΚΟΙ...

Ανώνυμος είπε...

Άλλο ένα κείμενο που, παρά τις γνώμες των άλλων σχολιαστών, δεν περιέχει καμιά ιδιαίτερη αλήθεια, αλλά είναι μάλλον ένα ευχολόγιο, που εύχεται η αρετή να επικρατήσει της φαυλότητας.

Κάτι που περίμενα ότι θα διαβάσω είναι αν θεωρείται δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει ή είχε καπιταλισμό και γιατί. Στο βαθμό που έχω ζήσει και έχω εμπειρίες μέσα στην Ελλάδα και στην Ελληνική κοινωνία, έχω σχηματίσει την εντύπωση ότι θέλουμε τον καταναλωτισμό, είτε είναι αποτέλεσμα καπιταλισμού είτε όχι, και δε θέλουμε τον καπιταλισμό είτε εξολοκλήρου, είτε εν μέρει απορρίπτοντας τα δυσάρεστα στοιχεία του. Φυσικά και δε περιμένω η εντύπωσή μου να είναι η απόλυτη πραγματικότητα. Εν τέλει, το ότι πιστεύω ότι η Ελλάδα ποτέ δεν ήταν γνήσια καπιταλιστική, δε μπορώ να το στηρίξω αλλιώς, εκτός από το να ερμηνεύω όσα παρατηρώ.

Οι Έλληνες νομίζω ότι αποτελούμε έξοχα παραδείγματα ανθρώπων, οι οποίοι αρνούνται να παραδεχτούν οποιαδήποτε χειραγώγηση των επιθυμιών τους. Κάποιοι, κατά τη γνώμη μου, περνούν, με τη μόρφωση ή την δύναμη της προσωπικότητάς τους ή με άλλο τρόπο τελοσπάντων, σε ένα άλλο επίπεδο: αρνούνται οποιαδήποτε χειραγώγηση των επιθυμιών τους. Ωστόσο και οι δυο αυτές ομάδες που ανέφερα έχουν έντονη την πεποίθηση ότι κάνουν καλά να προσπαθούν να χειραγωγούν τις επιθυμίες των άλλων. Το κείμενο αυτό δεν αποτελεί εξαίρεση, γιατί θεωρεί δεδομένο πως οι άλλοι δεν ξέρουν τι χρειάζονται, με τον ισχυρισμό πως τους αποβλακώνει ο "καπιταλισμός" και τους αλλοτριώνει τις προσωπικότητες κλπ. Ο ισχυρισμός είναι επιδερμικός και επιπέδου λυκείου.

Και επειδή δε μπορώ να εκτείνω πολύ το σχόλιο, I'll make my point, με τις επιφυλάξεις μου για το πώς ερμηνεύω σήμερα τα πράγματα. Στην Ελλάδα νομίζω ότι επικρατούν φεουδαλικού και όχι καπιταλιστικού τύπου εκμεταλλεύσεις. Η ανεξέλεγκτη αγορά είναι το ιδανικό του καπιταλισμού, και αυτή φοβίζει δικαιολογημένα τους αντίπαλούς του, ενώ στον τόπο μας αυτό που θα λέγαμε "ταξική πάλη" είναι ακριβώς ο έλεγχος της αγοράς με τρόπο άσχετο με το χρηματικό κέρδος, π.χ. με την ηθική, με την βία, με την πολιτική όπως εφαρμόζεται. Η δημιουργία δηλαδή "δυνατών" (κατά τη βυζαντινή ορολογία) στους ανταγωνισμούς των οποίων τσαλαπατώνται οι υπόλοιποι, με μικρή ή μέτρια δύναμη. Στο παρελθόν μας δεν φαινόταν κακό που συνέβαινε αυτού του τύπου η εκμετάλλευση, δεν είχαμε τις γνώσεις. Αλλά σήμερα το να αποδίδεται στον καπιταλισμό είναι παραπλάνηση.

the monkeys είπε...

anor8odoxe@ ωραίο κείμενο!πάντως εγώ δεν βλέπω καμία θετική συνέπειατησ κρίσης.Δεν βλέποω τα μύαλά πολλών να αλλάζουν...σίγουρα αρκετοί είναι αυτοί που αναθεωρούν αλλά ακόμα ο Ελληνας επιμένει στην αποβλακωση.Ελπίζω να μας οφελήσει να καταλάβουμε πόσο λαθος ζούσαμε.

ανωνυμε@δεν νομίζω ότι έχεις καταλάβει ακριβώς το τι ονομάζεται καπιταλισμός και τι φεουδαρχία.αν αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι ο άκρατος καπιταλισμός τότε τι είναι καπιταλισμός?η δημιουργία τάξεων,η ανισότητα μεταξύ αυτών που έχουν το κεφάλαιο και αυτών που δεν έχουν και η εκμετάλυεση είναι ορισμένα από τα στοιχεία του καπιταλισμού.τέλος πιστεψέ με ότι πάντα η εκμετάλυεση μας φαινόταν κάτι το κακό εξού και οι επαναστάσεις.

Ανώνυμος είπε...

@the monkeys
Δε μπορώ να αποκλείσω την πιθανότητα να μη συμμορφώνομαι με τους ορισμούς του φεουδαλισμού και του καπιταλισμού που γνωρίζεις και δεν γνωρίζω.

Θα προτιμούσα όμως, στα πλαίσια μιας διευκρίνισης του ορισμού, να καταλάβω γιατί η εκμετάλλευση των ανθρώπων του τόπου προσιδιάζει σε αυτά που γίνονται στις καπιταλιστικές χώρες και όχι σ' αυτά που συνέβαιναν στη φεουδαρχία.

Έχω την αίσθηση για την ισχύ του δεύτερου τύπου, γιατί διαπιστώνω αντιλήψεις ακτημοσύνης των ανθρώπων του συστήματος, "αυτός είναι δικός μας" - "δεν είναι δικός μας", που αδιαφορούν για την ταξική προέλευση καθενός ατόμου σε αυτόν (λαμβάνεται υπόψη φυσικά κατόπιν της 'μοιρασιάς').

Για να το θέσω σε πρώτο πρόσωπο, ποτέ δεν κρίθηκα βάσει του "πόσο παράγω κι αν συμφέρω" προτού να κριθώ "με ποιον είμαι".

rexides είπε...

Νομίζω ότι και οι δύο σας συγχέετε τις έννοιες του καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς.

Ελεύθερη αγορά είναι το σύστημα όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να εμπορευθεί και να παρέχει υπηρεσίες έναντι αμοιβής χωρίς κανέναν κρατικό έλεγχο. Να σημειώσω εδώ ότι υπό αυτή την έννοια δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο κοινωνία που να είναι πλήρως ελεύθερη αγορά. Ακόμα και της ΗΠΑ είναι μερικώς ελεγχόμενη.

Καπιταλισμός είναι το σύστημα που χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς της ελεύθερης αγοράς, έχοντας ως μοχλό την μεγάλη συγκέντρωση χρήματος σε λίγα συμφέροντα, για να δημιουργήσει την ταξική ανισότητα.

Μπορεί κάποιος εύκολα να δει τις ομοιότητες του καπιταλισμού με την φεουδαρχία. Αυτός που έχει το φέουδο-κεφάλαιο ορίζει το πως θα ζήσει αυτός που δεν έχει. Το τραγικό είναι ότι ακόμα και η κληρονομική μεταφορά της εξουσίας έχει παραμείνει η ίδια: Όπως ο πρίγκιπας κληρονομούσε τον τίτλο και το φέουδο του πατέρα του, έτσι και ο γόνος της πλούσιας οικογενείας κληρονομεί το κεφάλαιο. Φυσικά στην περίπτωση του καπιταλισμού έχουμε και περιπτώσεις ανθρώπων που πλούτισαν (καμιά φορά και τίμια ακόμα) ξεκινώντας από τα χαμηλά, άλλα αυτές δεν είναι μόνο πολύ σπάνιες εξαιρέσεις, άλλα ουσιαστικά λειτουργούν σαν το καροτάκι που δίνει ελπίδα στους υπόλοιπους πως κάποτε θα έρθει και η σειρά τους.

Οπότε, πλήρως ελεύθερη αγορά στην Ελλάδα μπορεί να μην έχουμε, άλλα καπιταλισμό έχουμε σίγουρα. Ο καπιταλισμός εξάλλου δεν χρειάζεται πλήρως ελεύθερη αγορά. Για την ακρίβεια θέλει να είναι ελεγχόμενη, όταν οι περιορισμοί ουσιαστικά εξυπηρετούν κάποια μονοπώλια.

Ανώνυμος είπε...

Δε διαφωνώ ότι ο καπιταλισμός έχει την προέλευσή του στη φεουδαρχία, γι' αυτό και οι ομοιότητες, όπως τα κληρονομικά.

Ωστόσο η διαφορά του είναι ότι επιδιώκει να είναι η ανεξέλεγκτη αγορά αυτή που θα λαμβάνει τις οικονομικές αποφάσεις, ανάλογα με το πού θα βγαίνουν περισσότερα χρήματα.

Έτσι ενώ στη φεουδαρχία ο σκοπός είναι η υποτέλεια, στον καπιταλισμό ο σκοπός είναι το κέρδος, είτε υπάρχουν υποτελείς, είτε όχι. Γι' αυτό και αυτός που έχει το κεφάλαιο δεν επιδιώκει να ελέγχει άμεσα τα άτομα όπως ο φεουδάρχης. Ο έλεγχος του καπιταλιστή προκύπτει από ένα πλάνο οργάνωσης των πηγών, του εργατικού δυναμικού και των μέσων παραγωγής.

Ο έλεγχος της αγοράς γίνεται αποδεκτός προκειμένου να συγκρατηθούν οι αντικοινωνικές συμπεριφορές που θα μπορούσαν να διαλύσουν την οικονομική δραστηριότητα, δηλ. ποινικοποίηση κλοπής, απάτης, εφαρμογή κανόνων κλπ. Κατ' επέκταση μόνο και επειδή οι ιστορικές συγκυρίες το έδειξαν, αυτοί οι έλεγχοι έχουν φτάσει στο "κοινωνικό κράτος".

Επειδή όμως ξεφεύγω από το θέμα μου, επιμένω ότι η κυρίαρχη νοοτροπία για το οικονομικό σύστημα στην Ελλάδα στηρίζεται σε φεουδαρχικές αντιλήψεις και όχι σε καπιταλιστικές. Δεν ενδιαφέρει τον Έλληνα το κέρδος, αλλά το κοινωνικό του κύρος του ανάμεσα σε αυτούς που θεωρεί όμοιους, για την ακρίβεια "δικούς του". Αποτελεί ιθαγενή παράγοντα ο οποίος επηρεάζει έντονα τις οικονομικές αποφάσεις. Αυτός εμένα με οδηγεί στην άποψη ότι δεν επικρατεί στον τόπο καπιταλισμός, αλλά είναι ένα τανζιμάτ της φεουδαρχικής μας κοινωνίας, όπου αντικαταστήσαμε τις φουστανέλλες στα μυαλά με φράγκικα ρούχα.

the monkeys είπε...

ανώνυμε@Δεν μπορώ να καταλάβω το ποιντ σου...λες η εκμετάλευση στην ελλάδα δεν είναι καπιταλιστική αλλά φεουδαρχική...μα η εκμετάλευση είναι εκμετάλευση δεν έχει τύπους ή διαφορές ανάλογα με το σύστημα απλά υφίσταται η δεν υφίσταται σε μεγαλύτερο η μικρότερο βαθμό.
Θα συμφωνήσω με rexides σε αυτά που λέει.στην ελλάδα έχουμε καπιταλισμό...η φεουδαρχία πέθανε με την ιδιοκτησία το δωράκι στο λαό που τελικά δεν του έδωσε ποτέ την πραγματική ελευθερία.Ο ελλήνασ για το κέρδος ψωφά όχι για να είναι άρχοντας σε ένα φέουδο με υποτελείς..και όσο για την φιγούρα νομίζω ότι δεν έχει ν κανει με συστήματα.
το ότι ο καπιταλισμός στην ελλάδα δεν μοιάζει με αυτών ξένων χωρών δεν σημαίνει ότι δεν είναι καπιταλισμός καιούτε ότι δεν είναι "άρρωστος"

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε ))<>((
Νομίζω πως πέφτεις σε αντιφάσεις. Από τη μία εκφράζεις την απελπισία σου για την ποιότητα των ανθρώπων και της κοινωνίας και από την άλλη προσπαθείς να πιστέψεις σε έναν αγαθό Θεό. Πώς συμβιβάζονται αυτά, μου το εξηγείς;

Ανώνυμε
Με μπερδεύουν τα σχόλιά σου. Ξεκινάς κρίνοντας ασαφώς το άρθρο και μετά από πολλές και κουραστικές διακλαδώσεις καταλήγεις να πείς τι; Οτι έχουμε φεουδαρχία και όχι καπιταλισμό; Ακόμα και αν ισχύει αυτό, ποιές είναι οι προτάσεις σου; Έχω την περιέργεια να ακούσω...

Φίλη monkey
Χαίρομαι που σου άρεσε το άρθρο. Η γνώμη μου πάντως είναι πως πρέπει να κρατήσουμε τη μαχητικότητά μας και την αισιοδοξία οτι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν. Αν απελπιστούμε όλοι και απλά περιοριστούμε σε μοιρολόγια για την κατάστασή μας, αυτή θα χειροτερεύει διαρκώς, είναι σίγουρο.

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν υπάρχει καπιταλισμός στην Ελλάδα, ως εκ τούτου κάθε ερμηνεία της κρίσης που προϋποθέτει πως υπάρχει, και φυσικά κάθε αντιμετώπιση, έχει μεγάλες πιθανότητες αστοχίας.

Η κρίση δεν αναγνωρίζεται όπως είναι, αλλά όπως θέλει καθένας να την ερμηνεύει.

Δεν εκφράζω απελπισία για την κοινωνία, επισημαίνω ότι κάθε απόπειρα να χειραγωγήσουμε τις επιθυμίες κάθε ατόμου μιας κοινωνίας οδηγεί αργά ή γρήγορα σε επιβολή και περιορισμούς ελευθεριών του. Δε μπορούμε ως εκ τούτου να ευχόμαστε να επικρατήσει ένα σύστημα που θα περιορίσει τον υπερκαταναλωτισμό. (Και για να είμαι politically correct, δεν θεωρώ απαραίτητα αριστερή την προέλευση ενός τέτοιου συστήματος).

Υπάρχει έντονη παραπληροφόρηση "καπιταλιστικής προέλευσης" σχετικά με το τι πρέπει και τι δεν πρέπει να (υπερ)καταναλώνει κανείς, αλλά δεν πιστεύω ότι αυτή είναι στα αίτια της κρίσης. Η υπερκατανάλωση προκύπτει από την επιθυμία των μελών της ελληνικής κοινωνίας να αποκτήσουν "κοινωνικό κύρος" με κάθε κόστος, κατά προτίμηση κοινωνικό κόστος και όχι ατομικό και αυτό δεν προσιδιάζει σε καπιταλισμό. Αν ερμηνεύσουμε αυτό που περιέγραψα ως "ταξική πάλη" νομίζω υπολείπεται αυτού που (πιστεύω πως) πραγματικά συμβαίνει.

Με λίγα λόγια, καλή η θεωρία, αλλά κανείς δε παρατηρεί τι γίνεται στην πράξη. Ούτε κι εγώ, στην ουσία υποθέσεις κάνω.

Για τον αγαθό θεό, μάλλον εννοείς κάποιον άλλο ανώνυμο.

Ανώνυμος είπε...

Μάλλον μπερδεύτηκα με το τι λες σε ποιον, λάθη είμαστε ανθρώπους κάνουμε.

Όπως και να έχει, δεν έχω να διορθώσω κάτι στο προηγούμενο σχόλιο.

Θα τονίσω την αναγκαιότητα να παρατηρούμε καλύτερα το ποιοι είμαστε μέσα στην Ελλάδα.

Ανορθόδοξος είπε...

Ανώνυμε
Το αρχικό σχόλιό μου απευθύνονταν στο χρήστη με το όνομα ))<>(( και όχι σε σένα, οπότε τα περί αγαθού θεού και απελπισίας δεν αναφερόταν στα δικά σου γραφόμενα.

Κατά δεύτερον, έχω να σχολιάσω πάνω στη δική σου οπτική πως οι άνθρωποι δεν χαρακτηρίζονται μόνο από ανταγωνιστικότητα, απληστία, αδιαφορία για το κοινωνικό σύνολο, αλλά και από αλτρουϊσμό, ενσυναίσθηση, ομαδικό πνεύμα. Νομίζω πως όσο «ρεαλιστές» και να θέλουμε να είμαστε, θα ήταν προτιμότερο ένα οικονομικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα που θα προωθούσε τη δεύτερη ομάδα αξιών αντί της πρώτης. Δεν είναι βέβαια εφικτό να αλάξει η φύση των ανθρώπων, όπως εσφαλμένα πίστευαν κάποιοι ρομαντικοί του παρελθόντος, μπορούν όμως να γίνουν βήματα προς τα εμπρός, αυτό είναι βέβαιο.

Αν πιστεύεις οτι οι Έλληνες είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων, προσκολημένοι στο παρελθόν και ανθιστάμενοι σθεναρά στην αλλαγή, θα σου δώσω το παράδειγμα των Ελλήνων του εξωτερικού. Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Σουηδία, η Αυστραλία, οι μετανάστες Έλληνες έχουν προσαρμοστεί στη νοοτροπία των κρατών που τους φιλοξενούν, αποβάλλοντας σε μεγάλο βαθμό τον ωχαδελφισμό, την αδιαφορία για τους κανόνες και τη νωχελικότητα που χαρακτηρίζουν τους κατοίκους της Ελλάδας. Αυτό είναι απόδειξη οτι και οι γηγενείς κάτοικοι της Ψαροκώσταινας μπορούν να αλλάξουν, έστω αργά και σταδιακά.

xarxar είπε...

"Η υπερκατανάλωση προκύπτει από την επιθυμία των μελών της ελληνικής κοινωνίας να αποκτήσουν "κοινωνικό κύρος" με κάθε κόστος, κατά προτίμηση κοινωνικό κόστος και όχι ατομικό και αυτό δεν προσιδιάζει σε καπιταλισμό. "

Όχι απαραίτητα. Πολλές φορές αγοράζουμε πράγματα ή υπηρεσίες από υποθετικές ανάγκες, ανάγκες που δημιουργούνται από άμεση ή έμμεση διαφήμιση, από εξέλιξη τεχνολογίας. Π.χ. Έχω TV, αλλά παίρνω flat για να μην πιάνει χώρο (όχι ουσιαστική ανάγκη), επίσης η νεά TV έχει πολλές ευκολίες και DTS ήχο ή ψηφιακό σήμα (εξέλιξη τεχνολογίας+διαφήμιση). Δεν παίρνω νέα TV με πρώτο στόχο να εντυπωσιάσω τους φίλους μου, ούτε στην περίπτωση που αγοράζω πιο πολύ χρόνο ομιλίας στο κινητό (πως θα το καταλάβουν οι φίλοι μου αυτό το τελευταίο;). Γενικά, αυτό που ισχυρίζεσαι κατ'εμέ ισχύει μόνο για μια "ελίτ" της ελληνικής κοινωνίας που ούτως ή άλλως έχουν ξεμείνει στο φεουδαρχικό μοντέλο. Η πλειονότητα της κοινωνίας καταναλώνει για πολλούς λόγους και όχι μόνο για κοινωνικό κύρος. Κατά τη γνώμη μου έχουμε ιδιότυπο καπιταλισμό, αλλά καπιταλισμό nonetheless.

Ανώνυμος είπε...

@xarxar

Ο περισσότερος χρόνος ομιλίας θα γίνει αντιληπτός διότι δε θα βιάζεσαι να κλείσεις το τηλέφωνο.

Έτσι κι αλλιώς συζητούμε για υπερκαταναλωτισμό, δηλ. αν προμηθεύεσαι αγαθά και χρησιμοποιείς υπηρεσίες που εσύ, υποκειμενικά, με δική σου παραδοχή, δε χρειάζεσαι. Αν για Χ ή Ψ λόγο ο τρόπος ζωής σου όπως τον έχεις αποφασίσει ή απλά όπως τον ζεις τα καθιστά χρήσιμα, τότε απλώς καταναλώνεις. Δε μπορώ ούτε εγώ ούτε κανείς άλλος να το κρίνει αυτό αντί για σένα.

Το ερώτημα είναι, όταν κανείς έχει τη δυνατότητα για υπερβολή, πού θα τη διοχετεύσει στην Ελλάδα; Σε δίδακτρα για ένα μεταπτυχιακό ή στα μπουζούκια επιδεικνύοντας σπατάλη στην πίστα; (ακραίο και μη-ρεαλιστικό το παράδειγμα, βέβαια)

@Ανορθόδοξο (και ως ένα βαθμό απαντώ και στο the monkeys):

Είπα ότι επικρατούν φεουδαρχικές αντιλήψεις, αλλά αυτό δε σημαίνει - διευκρινίζω, γιατί έτσι όπως το είχα πρωτοπεί εύλογα συμπέρανες - προσκόλληση στο παρελθόν, τουναντίον θα έλεγα. Και αυτές δεν είναι ιδιαιτερότητα γραμμένη στο DNA του Έλληνα! Δεν γνωρίζω γιατί επικρατούν, κατά καιρούς μου κατεβαίνουν στο νου κάποιες ερμηνείες. Ασφαλώς οι Έλληνες είναι φυσιολογικοί (όχι ιδιαίτεροι) άνθρωποι και αποδίδουν την αξία τους στο εξωτερικό, όπως και θα μπορούσαν και εδώ.

Αλλά μου είναι σαφές ότι θέλει να βγει κανείς "μάγκας", να κάνει φιγούρα, να βρει "κορόιδα", να αισθανθεί "ανώτερος" και να φερθεί σε άγνωστούς του σαν σε υποτελείς, να αποκλείσει κατ' επέκταση ό,τι δεν καταλαβαίνει, σε βαθμό πολύ περισσότερο από το να κερδίσει χρήματα. Ασφαλώς θέλει το (εύκολο, μάλιστα) κέρδος αλλά όχι να βγει μαλάκας για αυτό. Ο εγωισμός τονώνεται από τον τσαμπουκά που μπορεί κανείς να επιβάλλει. Οι μόνες αναστολές εμφανίζονται για να αποφευχθούν μπελάδες, δεν είναι και όλοι παντοδύναμοι, όχι γιατί υπάρχει αυτοέλεγχος. Απορώ τι κερδίζει κανείς με τη θρασυδειλία.

Κι όταν δεν μας επιτρέπει π.χ. η ανατροφή μας τη βία και τον τσαμπουκά, έχουμε ισχυρογνωμοσύνη και θέλουμε να περνάει το δικό μας, ή να ξεκόβουμε από όσους δε μας αφήνουν να περνάει. Ο αλτρουϊσμός, το φιλότιμο, το χαμόγελο και η συμπαράσταση έχει έκταση είτε στον κύκλο των ημετέρων, είτε επί άσχετων ξένων-τρίτων που συμπαθήσαμε γιατί είμαστε ψυχοπονιάρηδες.

Επίσης, οι μεγιστάνες αυτού του τόπου χαίρονται για να μην πω ενθαρρύνουν τον κοσμάκη να κουβεντιάζει γι' αυτούς ότι "ελέγχουν τα πάντα, έχουν επιρροή στην πολιτική και στους θεσμούς, λύνουν και δένουν, είναι κατεργάρηδες, είναι λέρες" κλπ., αντί να προπαγανδίζουν μηνύματα "μόχθου και σκληρής δουλειάς που ανταμοίβεται, είναι ηθική, να βοηθούν τους θεσμούς, να είναι συντηρητικοί κλπ. κλπ." όπως οι προτεστάντες-καπιταλιστές μεγιστάνες συνάδελφοί τους.

Αυτά και μερικά άλλα τα βρίσκω φεουδαρχικά κατάλοιπα.

Συγχωρέστε μου την τάση να κάνω ηθογραφία.

))<>(( είπε...

ανορθοδοξε λεγοντας πιστευω στον θεο, δεν μπορει οι ανθρωποι να ειναι τοσο κακοι, εννουσα εντελως ειρωνικα πως αν υπαρχει θεος ειναι ενας κακος δημιουργος που λεγε και ο cioran!
τωρα στο αν υπαρχει η οχι απαντω κατηγορηματικα οχι και δεν αφηνω ουτε μια χαραμαδα αμφιβολιας!

υγεια και μακροημερευση!!!

valo είπε...

Kυριε ανωνυμε η Ελλαδα ειναι γεματη φεουδαρχικα καταλοιπα.
Δεν υπαρχει κουλτουρα ανθρωπινων δικαιωματων .
Στην πραγματικοτητα υπαρχει δικτατορια πολιτικων παπαδων ΔΥ
στρατου μεγαλοεπιχειρηματιων.
Η Ελλαδα μοιαζει με τα καθολικα
λατινοαμερικανικα κρατη.
Ανορθολογισμος και καλογηρικη .
Ο ιδιωτικος της τομεας ειναι ζουγκλα παλιανθρωπων που κανουν σταυρους σε εκκλησιες.
Παντως και ο δυτικος καπιταλισμος μαλλον τελειωνει περναμε στη φαση
του κινεζικου μοντελου της αγριας εκμεταλλευσης.
Η προτεσταντικη κουλτουρα σβηνει .
Σ αυτην βασιστηκαν τα ανθρωπινα δικαιωματα, αν και πιστευω οτι ο προτεσταντισμος εμεινε ημιτελης στην επανασταση των χωρικων του Μυνστερ.
Αν ειχε πετυχει θα ειχαμε πιστευω και πιο δικαιες κοινωνιες
αφου στοχος ηταν η δημιουργια δικαιης κοινωνιας.
Στην Ελλαδα επικρατει η παλαβομαρα.
Λενε πολλοι μας τιμωρει ο Θεος
για την χρεωκοπια αντι να ψαξουν τα πραγματικα αιτια, την εκμεταλευση και την παλιανθρωπια.
Οι μη ορθοδοξοι Σκανδιναβοι γιατι ευημερουν;
Τους αγαπαει ο Θεος ;
Αν ειναι ετσι τοτε ο Θεος μισει τους ορθοδοξους, γιατι στα ορθοδοξα κρατη επικρατει η φτωχεια και η μαφια.
Κυριε ανορθοδοξε θα ηθελα τη γνωμη σας.

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε ))<>((
Συγγνώμη, κατάλαβα λάθος. Είναι στ' αλήθεια σχήμα οξύμωρο η ύπαρξη αγαθού θεού και όλα αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο...

Φίλε Ευστράτιε
Δεν ξέρω ποιό λαό αγαπά ή μισεί περισσότερο ο Θεός, δεν μου είπε την τελευταία φορά που τον ρώτησα... Αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο στην Ελλάδα δεν είναι τόσο η αλλαγή οικονομικού μοντέλου, αλλά η αλλαγή νοοτροπίας. Με τα μυαλά που κουβαλάμε, είτε καπιταλισμό, είτε σοσιαλισμό, είτε φεουδαρχία κι αν έχουμε, τα αποτελέσματα θα είναι απογοητευτικά. Με το θέμα της νεοελληνικής (κωλο)νοοτροπίας, αλλά και του ελλείματος δημοκρατίας που εμφανίζει το σημερινό μοντέλο του κοινοβουλευτισμού, θα ασχοληθώ στο δεύτερο μέρος του άρθρου.

Φίλοι μου
Να με συγχωράτε, αλλά θα λείψω για ολιγοήμερες διακοπές. Υπόσχομαι οτι θα απαντήσω στα μηνύματά σας όταν επιστρέψω (σε καμιά εβδομάδα περίπου).

Anastasios είπε...

Ε όχι και μαφία οι τράπεζες τα παρα λές...

«Το καθεστώς παραμέρισε μόνο του τα κάποια μέσα ελέγχου που εκατόν πενήντα χρόνια πολιτικών, κοινωνικών και ιδεολογικών αγώνων είχαν επιτύχει να του επιβάλουν. Η άνομη κυριαρχία των βαρόνων θηρευτών της βιομηχανίας και του χρηματικού κεφαλαίου στις Η.Π.Α. του τέλους του παρελθόντος αιώνος, ωχριά μπροστά στη σημερινή κατάσταση. Οι διεθνικές φίρμες, η χρηματιστηριακή κερδοσκοπία και επίσης οι μαφίες υπό τη στενή έννοια του όρου, κουρσεύουν τον πλανήτη, οδηγούμενες αποκλειστικά από τη βραχυπρόθεσμη θέα των κερδών τους…».

Καστοριάδης σ. 65-66

Revue International de Psychosociologie, 1997 τόμος ΙΙΙ, τεύχος 8, μετάφραση στα ελληνικά Κώστας Σπαντιδάκης, Ζωή Χριστοφορίδου-Καστοριάδη εκδ. Ύψιλον/Βιβλία Δεκ. 1998

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε Αναστάσιε
Ο Καστοριάδης είναι πάντα επίκαιρος. Τα λόγια του, ειδικά μετά την πρόσφατη κρίση, φαίνονται να επιβεβαιώνονται με τρομακτική ακρίβεια...

Υ.Γ. By the way, το «εγκώμιο της εκλεπτυσμένης τεμπελιάς» είναι καταπληκτικό βιβλίο. Αιρετικό όσο και διασκεδαστικό!

kimon είπε...

"ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΩΘΕΙ ΤΗΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ -ΤΟΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟ-ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ"
πολύ σωστή η παρατήρησή σου, μόνο που για τον ασύδοτο και μίζερο νεοέλληνα υπάρχει και κάτι ακόμη "ΤΟ ΦΑΙΝΕΣΘΑΙ"βέβαια το φαινόμενο είναι παγκόσμιο εδω όμως ο νεοέλληνας το έχει σπορ, δουλειά σε ανασφάλεια... αλλά αγοράζουμε BMW με 84 δόσεις κι αν κάτι πάει στραβά του πέρνουν και το σπίτι.
Δεν μας φταίει κανένα ΔΝΤ και καμμιά κυβέρνηση!!! Για ολα φταίει η αποκοτιά και το αλλοπρόσαλο του χαρακτήρα - ενδεχομένως η κληρονομιά του ΤΟΥΡΚΟΡΩΜΑΪΚΟΥ χαρακτήρα των μαζών που δεν πρόκειται να αλλάξει.Μόνο μεγάλες συμφορές (που θα έρθουν σύντομα..)είναι ενδεχόμενο λόγω ανάγκης να αλλάξουν συνήθειες πολυκαταναλωτισμού -άκρατης βλακώδους επίδειξηομανίας-ανούσιας απατάλης των πόρων μιας από της ωραιότερεσ χώρες του κόσμου με τον πιό άθλιο μίζεροκακομαθημένο και κοινωνικά αμόρφωτο λαό - χωρις να παραβλέψω οτι υπάρχουν ΟΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ των συνειδητοποιημένων.

Ανορθόδοξος είπε...

Φίλε Κίμων
Αυτό που γράφεις εξυπακούεται... Είχα σκοπό να γράψω μια τρίτη ανάρτηση για το θέμα της νοοτροπίας του μέσου νεοέλληνα, αποφάσισα όμως να το αφήσω για αργότερα. Φύσικά και οι μάζες έχουν μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση στην οποία φτάσαμε και μάλιστα τεράστιο. Δεν γίνεται «λίγοι κακοί» πολιτικοί και τραπεζίτες να προκάλεσαν μόνοι τους τόση ζημιά. Αυτοί βρήκαν απλά το πρόσφορο έδαφος για να κάνουν τις απάτες τους...