Ένας χρόνος χωρίς το «μεγάλο εθνάρχη»

«Ο Σεβ. Μητροπολίτης Χριστόδουλος Παρασκευαΐδης είναι πολυμαθής και πολύγλωσσος, ικανότατος κήρυκας και ρήτορας, παραγωγικός συγγραφέας, άριστος οιακοστρόφος... ποιμαίνει άψογα την εκκλησία, η οποία επί των ημερών του πέρασε στην λαμπρότερη φάση της ιστορικής της πορείας. Υπήρξε πρωτοπόρος και χαλύβδινος υπερασπιστής των δικαιωμάτων της εκκλησίας, φλογερός συμπαραστάτης στους αγώνες υπεράσπισης των εθνικών μας ζητημάτων.»

Με αυτά τα λόγια παρουσίαζε τον μακαριστό Χριστόδουλο, όταν έγινε αρχιεπίσκοπος το 1998, η ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος. Σήμερα, ένα χρόνο περίπου μετά το θάνατό του, αποφάσισα να κάνω ένα σύντομο αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του, τα οποία όπως θα διαπιστώσετε απέχουν πάρα πολύ από την ιδανική παραπάνω εικόνα. Αρχικά, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω πως δεν συμφωνώ με την άποψη του «αφού πέθανε δεν πρέπει να τον κακολογούμε», καθώς με το ίδιο σκεπτικό δεν θα έπρεπε να διδασκόμασταν τίποτα το αρνητικό για το... μακαρίτη Χίτλερ, τον Στάλιν και το «δικό μας» Γεώργιο Παπαδόπουλο! Ο σεβασμός προς τους νεκρούς είναι κάτι το επιθυμητό, αλλά η επιστήμη της ιστορίας δεν πρέπει να επηρεάζεται από αυτό και να μεροληπτεί. Η μελέτη της ιστορίας είναι πολύ σημαντική, όπως έχω ξαναπεί, για να διδασκόμαστε από τα λάθη του παρελθόντος και να προσπαθούμε να τα αποφεύγουμε στο μέλλον...

Θα ξεκινήσω με την πασίγνωστη πλέον σχέση του Χριστόδουλου με τη χούντα και την ακροδεξιά γενικότερα. Την περίοδο της επταετίας «μελετούσε», όπως δήλωσε ο ίδιος, και δεν είχε πάρει χαμπάρι τη θηριώδη καταπάτηση των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών από την «κυβέρνηση» Παπαδόπουλου. Τα πράγματα όμως δεν ήταν τόσο απλά. Πώς είναι δυνατόν να μην είχε καταλάβει τίποτε όταν κατείχε την ιδιαίτερα υψηλή για την ηλικία του θέση του αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου, δεξί χέρι του δηλωμένου χουντικού Ιερώνυμου; Έναν Ιερώνυμο που το 1968 απένειμε στον Παπαδόπουλο τον «Χρυσούν Σταυρόν του Αποστόλου Παύλου», μια τιμή που δεν αξιώθηκε κανείς πρωθυπουργός δημοκρατικής κυβέρνησης. Μάλιστα έκανε δεήσεις στον Ύψιστο να φυλάει το δικτάτορα και τους συνωμότες του «ίνα φέρητε εις πέρας το ιερόν και σωτήριον έργον το οποίον ανελάβατε προς αιωνίαν δόξαν της πατρίδος». Η γλοιώδης και δουλοπρεπής συμπεριφορά κορυφώνεται το 1972, όταν η ιεραρχία παραδίδει στον Παπαδόπουλο τα «Διάσημα Μεγαλοσταύρου του Τάγματος Αποστόλου Παύλου» και ο Ιερώνυμος αναφέρει στο λόγο του:

«Δεν τολμώ να καταχραστώ περαιτέρω της καλωσύνης Σας και να λάβω και άλλο μέρος του πολυτίμου χρόνου Σας... Η Υμετέρα μόνον Εξοχότης το ετόλμησε και με το ξίφος της αποφασιστικότητος, η οποία Σας διακρίνει, αποκόψατε τα δεσμά της εσταυρωμένης Εκκλησίας. Η Εκκλησία Σάς ικετεύει: ολοκληρώσατε το Εργο Σας μέχρι τέλους. Η Εκκλησία Σάς ευγνωμονεί ήδη και θα Σας ευγνωμονεί εσαεί».

Αυτού του ιεράρχη ήταν δεξί χέρι ο γνωστός μας κύριος Παρασκευαΐδης. Απεικονίζεται και στη φωτογραφία δίπλα σε όλα τα μεγάλα ονόματα της «επαναστατικής κυβέρνησης» και τον Ιερώνυμο. UPDATE: Επίσης, ο νεαρός παπάς που δουλοπρεπέστατα κρατάει την κορδέλα, την οποία ετοιμάζεται να κόψει ο Παπαδόπουλος, δεν είναι άλλος από... το σημερινο μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο (ευγενική προσφορά του φίλου s.frang). Θα μου πείτε οτι ο νεαρός αρχιγραμματέας μπορεί να μη συμφωνούσε με την ιδεολογία του... γύψου! Στην περίπτωση που αυτό το επιχείρημα θεωρηθεί σοβαρό από κάποιον, υπάρχουν πολλά ακόμα στοιχεία που αποδεικνύουν την καλή σχέση που εξακολούθησε να έχει ο Χριστόδουλος με τους χουντικούς, ακόμα και μετά την αναρρίχησή του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Το 2001 ο υποδικτάτορας Στυλιανός Παττακός εξέδωσε ένα αυτοβιογραφικό πόνημα, με τίτλο «Οδοιπορικόν ενός στρατιώτου 90 ετών». Ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος έσπευσε να τον συγχαρεί και να τον ευχαριστήσει για το αντίτυπο που του έστειλε με το ακόλουθο καταίσχυντο γράμμα:

Στρατηγέ,

Με ιδιαίτερη χαρά έλαβα το πόνημα με τον τίτλο "Οδοιπορικόν ενός στρατιώτου 90 ετών", το οποίον είχατε την ευγενή καλωσύνην να μου αποστείλετε και σας ευχαριστώ πολύ.

Το αποσταλέν βιβλίον σας, στις σελίδες του οποίου εκθέτετε τις σκέψεις, τις επισημάνσεις, τις τοποθετήσεις σας σχετικά με περιστατικά, επεισόδια και γεγονότα από την μακρόχρονη διαδρομή και πορεία της ζωής σας, εντυπωσιάζει τον αναγνώστην με την απλότητα και την γλαφυρότητα του λόγου, το ανυπόκριτο πατριωτικό φρόνημα και την πηγαία ειλικρίνεια, τη συγκινητική εξιστόρηση και τη διάθεση αυτοκριτικής και αυτοσαρκασμού. Οπως προκύπτει από τα γραφόμενά σας και την αυτοβιογραφούμενη σταδιοδρομία σας, υπήρξατε εκφραστής ξεχωριστών προσόντων και αρετών και γράψατε ιστορία, την οποίαν ο ιστορικός του μέλλοντος καλείται να εκτιμήσει και να προσδιορίσει. Εύχομαι ο Δομήτωρ κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο δίκαιος Κριτής πάντων, να σας χαρίζει πλούσια την Χάριν και την ευλογίαν Του.

Μετ' ευχών διαπύρων

Ο Αθηνών Χριστόδουλος

Αξίζει να σημειωθεί οτι ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος δεν είχε καταθέσει ποτέ στεφάνι στη μνήμη των νεκρών του Πολυτεχνείου, ούτε καν είχε τη διακριτικότητα να στείλει έστω ένα μέσω αντιπροσώπου. Έστω για το τυπικό της υπόθεσης, στη Μεταπολίτευση πολλοί υποστηρικτές της δικτατορίας που κατείχαν δημόσια αξιώματα, όπως βουλευτές, διοικητές στρατιωτικών μονάδων, διευθυντές σχολείων, έβγαζαν λόγους που τιμούσαν τους νεκρούς του Πολυτεχνείου και κατέθεταν στεφάνια ανήμερα της επετείου του. Ο Χριστόδουλος όμως δεν κράτησε ούτε καν τα προσχήματα...

Ακόμα, γνωστή είναι η άριστη σχέση του μακαριστού με το γνωστό και μη εξαιρετέο Γιώργο Καρατζαφέρη, με τον κύριο Καψάλη, εκδότη της φασιστικής εφημερίδας «Στόχος», καθώς και με αρκετές ακόμα «μορφές» του ακροδεξιού χώρου. Ο τελευταίος έχει γράψει πολλά διθυραμβικά λόγια για τον... «αρχιεπίσκοπο κεραυνό», όπως συνηθίζει να τον αποκαλεί, και τον φιλοξενεί σχεδόν σε κάθε πρωτοσέλιδο της εφημερίδας του μέχρι σήμερα (στη φωτογραφία το πιο πρόσφατο τεύχος). Ο Χριστόδουλος φυσικά δεν ήταν αχάριστος και ανταπέδωσε τις φιλοφρονήσεις στον Καψάλη γράφοντάς του: «Θέλω να συγχαρώ για άλλη μια φορά τον κ. Καψάλη, εκδότη και διευθυντή της γνωστής εφημερίδας "Στόχος" των Αθηνών, που είναι γνωστός Ελληνοκεντρικός και Ελληνόψυχος και, ταυτόχρονα, Χριστιανοκεντρικός και Ορθόδοξος. Επιτέλους έχουμε ανάγκη από τέτοιους ανθρώπους, από ανθρώπους που θα βάλουν σε ίδια μοίρα τα θρησκευτικά μας και τα εθνικά μας ιδεώδη».

Η δράση του νεαρού Χριστόδουλου κατά τη διάρκεια της επταετίας δεν περιορίζονταν στα δουλοπρεπή καθήκοντα του αρχιγραμματέα. Είχε διοριστεί από τον Ιερώνυμο διευθυντής σε εκκλησιαστικό ίδρυμα με ανήλικους τροφίμους. Η (παράνομη τότε) αντιδικτατορική Αυγή είχε γράψει την 31η Ιουλίου του 1970: Οι θεομπαίχτες του «Ελληνοχριστιανικού» πολιτισμού, που άρχισαν με το κυνηγητό του ΜΙΝΙ, έχουν τον υπεράξιο εκπρόσωπό τους τον αρχιμανδρίτη Χριστόδουλο. Αποκαλύφθηκαν «ενέργειαι από μακρού χρόνου και κατ’ εξακολούθησιν, ασελγών πράξεων επί των νεαρών τροφίμων του ιδρύματος» στο οποίο τον διόρισε διευθυντή ο παπαευθύμ – Ιερώνυμος...

Πρέπει να αναφερθεί το γεγονός οτι ο Χριστόδουλος δεν απάντησε ποτέ σε όλη τη διάρκεια της ζωής του γι' αυτές τις σοβαρότατες κατηγορίες για παιδεραστία, οι οποίες αναδημοσιεύτηκαν και σε άλλες εφημερίδες κατά τη Μεταπολίτευση.

Οι ακραίες ενέργειές του και μετά τη δικτατορία συχνά προκαλούσαν τις αποδοκιμασίες και τον αποτροπιασμό της κοινής γνώμης. Σις 29 Ιουνίου 1984 ο τότε μητροπολίτης Δημητριάδος Χριστόδουλος κηρύχτηκε ανεπιθύμητος από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης! Αφορμή υπήρξε ένα άρθρο του τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος στον τοπικό τύπο, λίγες μέρες μετά τις ευρωεκλογές. Αιτία ήταν το κείμενό του «Η θύελλα που έρχεται» που δημοσίευσε λίγες ημέρες πριν και κατηγορούσε τους πολιτικούς και τα κόμματα οτι διασπείρουν το μίσος και τη διχόνοια στο λαό, αφήνοντας να εννοηθεί οτι «παλιότερα» τα πράγματα ήταν καλύτερα... Το κείμενο ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι σε μια σειρά ακραίων και προκλητικών ενεργειών και θεωρήθηκε ευθεία πρόκληση κατά του δημοκρατικού πολιτεύματος και των θεσμών του (κόμματα, πολιτικοί, εκλογές). Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο είναι οτι η εκπομπή του μακαριστού στο ραδιόφωνο της μητρόπολης Δημητριάδος είχε τον τίτλο «όπισθεν ολοταχώς»! Είναι εύκολο να φανταστούμε το περιεχόμενο...

Οι πράξεις του «μεγάλου εθνάρχη των Ελλήνων» στη δεκάχρονη θητεία του ως αρχιεπίσκοπος Αθηνών είναι περισσότερο γνωστές σε όλους μας. Η καθημερινή προβολή του από τα κανάλια, τα κωμικοτραγικά ανέκδοτα, τα υποκριτικά «σας πάω» και «ελάτε όπως είστε», το τεράστιο φιάσκο των λαοσυνάξεων για τις ταυτότητες και τέλος η αναμφισβήτητη εμπλοκή του στα σκάνδαλα Βαβύλη και Γιοσάκη, που τον οδήγησαν στα πρόθυρα της παραίτησης. Ενδεικτικά θα παραθέσω κάποιες μνημειώδεις ρήσεις του πρώην αρχιεπισκόπου, που πιστεύω δεν πρέπει να περάσουν στη λήθη:

Η ΕΟΚ μας κάνει γραικύλους. Οι ευρωπαίοι έδειξαν πως δεν θέλουν το καλό μας και έγιναν αίτιοι εθνικών συμφορών.

Επειδή δεν είμαστε Γερμανοί, ούτε Γάλλοι, ούτε πολύ περισσότερο Άγγλοι, αλλά ανδροπρεπείς Έλληνες, είμαστε ορθόδοξοι Χριστιανοί.

Να μην γίνουν κιμάς οι Έλληνες... Τον κιμά τον πιάνεις στο χέρι σου και τον πλάθεις τον κάνεις όπως θέλεις, τον κάνεις σουτζούκι, τον κάνεις κεφτέ…όταν τρως πατάτα γιαχνί ξέρεις τι τρως. Τρως πατάτες, δεν είσαι πατάτα.

Να μας κάνει χυλό, να μας κάνει σούπα, να μας μετατρέψει σε πρόβατα ή μάλλον σε γαλοπούλες, που κάποιος με ένα καλάμι θα μας καθοδηγεί.

Όταν μου πειράζουν πατρίδα και θρησκεία γίνομαι θηρίο!

Πάμε κατά Ισραήλ, δηλαδή πάμε κατά διαβόλου!

Αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάζεσαι για πόλεμο… Στρατός και Εκκλησία είμαστε στρατευμένοι σε έναν κοινό αγώνα.

Βλέπουνε το σταυρό και δαιμονίζονται, δεν μπορούν να αντέξουν και δεύτερο σκαμπίλι μετά τον πολιτικό γάμο.

Αν δεν υπάρχη διάβολος, τότε πως εξηγούνται τα φαινόμενα των δαιμονιζομένων ανθρώπων;

Αν προσέβαλλαν τον πατέρα σας δεν θα γινόσαστε τούρμπο;… Φαντάζεστε εμένα σαν τον Ταρζάν να κρέμομαι;

Σήμερα κάποιοι μεγαλόσχημοι, δήθεν προοδευτικοί, δήθεν ευρωπαϊστές, δήθεν μορφωμένοι, δεν καταδέχονται να φιλήσουν όχι μόνο το χέρι του παπά, αλλά ούτε του αρχιεπισκόπου.

Εσείς είστε μια μειοψηφία ελάχιστη, του 2 και του 3 τοις εκατό και δεν μπορείτε εσείς με το 2 και το 3 τοις εκατό του ελληνικού λαού να επιβάλετε στο 97 και στο 98 τοις εκατό τη δική σας γνώμη. Τα λένε όμως αυτά ορισμένοι που τους ψηφίζετε εσείς και τους βάζετε και μέσα στη βουλή, ώστε αύριο να έχουν τη δύναμη αυτά που εκείνοι πιστεύουν να τα επιβάλουν. (Αναφερόμενος στο Συνασπισμό).

Αν κουνούσαμε το δαχτυλάκι μας θα γίνονταν (οι υπογραφές) 6-7 εκατομμύρια!

Η παιδεία έχει καταστεί μία απέραντος «πίστα», όπου ο «χορός των καταραμένων» σαγηνεύει, παγιδεύει και αποχαυνώνει τους ...θαμώνας των εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων, επί μεγίστη χαρά των επιποθούντων τον πνευματικόν μαρασμόν του τόπου.

Η νεολαία παραπαίει. Με την λεγομένην «πολιτικοποίησιν» επιχειρείται αγρία εκμετάλλευσις μέχρι κακουργήματος των αγνών οραματισμών των νέων μας. Συνθήματα αθεϊστικά, αντιεκκλησιαστικά, αντεθνικά, αντικοινωνικά, αντιοικογενειακά, αναρχικά, διεθνιστικά, γενιτσαροποιητικά κλπ. αγοραίως περιφέρονται από στόματος εις στόμα...

Οι νέοι μεγαλώνουν μέσα σε μια κοινωνία Σοδόμων και Γομόρων, όπου τιμάται και λατρεύεται ο ελεύθερος έρωτας, μυκτηρίζεται η οικογένεια με τα δήθεν στενά όρια της θρησκείας και συκοφαντείται σαν αρρωστημένη κατάσταση η αρετή, η παρθενία, η σωφροσύνη.

Τα παιδιά συχνάζουν τώρα τελευταία στις περίφημες ντισκοτέκς και από πληροφορίες που έχω, εκεί μέσα μαθαίνουν για τα ναρκωτικά. (Τα κέντρα αυτά) δεν πρέπει να γίνονται ανεκτά. Είναι εστίες μολύνσεως μαζί με τα μπαρ, όπου η ανηθικότης και η ασωτεία κυριαρχούν. Να απαιτήσουμε το κλείσιμό τους ή έστω τη μεταφορά τους έξω από την πόλη.

Οι παλιότεροι από σας θυμόσαστε ασφαλώς την οργάνωση, την πειθαρχία, την ομορφιά που είχε τον παλιό καιρό η ορθόδοξη ελληνική οικογένεια. Ο πατέρας ήταν το σεβαστό πρόσωπο. Η αυθεντία μέσα στο σπίτι. Η μητέρα βασίλισσα κι αυτή, αφοσιωμένη στα παιδιά και τον άνδρα της. Τα παιδιά σεβαστικά προς τους γονείς.

Γιατί γελάς όταν ομιλώ; Μήπως είσαι χάχας; (Σε μαθητή που τόλμησε να γελάσει πριν ο μακαριστός πει το ανέκδοτό του...)

Δείτε και:

• http://www.omadeon.com/christodoulos/
• http://www.iospress.gr/issues/church.htm
• http://roides.wordpress.com/2007/06/05/augh1970/
• http://roides.wordpress.com/2009/01/28/28jan09b/