Αδαμάντιος Κοραής: Γεννήθηκε το 1748 στη Σμύρνη και πέθανε το 1833 στο Παρίσι. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Γαλλία, όπου σπούδασε ιατρική, την οποία δεν άσκησε ποτέ. Έζησε από κοντά τη Γαλλική Επανάσταση και γνώρισε πνεύματα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού όπως ο Βολταίρος. Εμπνεύστηκε μέσα του ο πόθος για την απελευθέρωση και της δικής του πατρίδας και εργάστηκε προς αυτήν την κατεύθυνση για όλη του τη ζωή. Έγραψε μεταφράσεις πάρα πολλών έργων αρχαίων συγγραφέων, προσθέτοντας εκτενείς προλόγους με κοινωνικο- πολιτικές προεκτάσεις. Τα έργα του έγιναν δεκτά με ενθουσιασμό από τους ελληνομαθείς ολόκληρης της Ευρώπης (έγιναν μεταφράσεις και σε άλλες γλώσσες), έχοντας σαν συνέπεια την ενεργοποίηση του ευρωπαίκού φιλελληνισμού. Η σημαντικότερη όμως συμβολή του ήταν η τόνωση του πατριωτικού συναισθήματος χιλιάδων Ελλήνων, μέσα από τις μεταφράσεις, τους προλόγους και τα εθνεγερτήρια κείμενα που εξέδιδε.Απέναντι στο Χριστιανισμό έδειξε κριτική στάση, καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα και το αίσθημα αποχαύνωσης και δουλοπρέπειας που σκόπιμα καλλιεργούταν από την διοίκηση της Εκκλησίας. Παρόλο που δεν ήταν άθεος, οι ενέργειές του αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα την κατασυκοφάντησή του από την Εκκλησία και τους προσκείμενούς της μέχρι σήμερα (χαρακτηριστικά ο τέως Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος τον είχε κοσμήσει πολλές φορές με επίθετα όπως «άθεος φωταδιστής» και τους οπαδούς του είχε αποκαλέσει «γραικύλους» και «γενίτσαρους»)... Αποτέλεσμα της πολεμικής εναντιον του είναι η τεράστια υποτίμησή του από το ελληνικό σχολείο και η εξαφάνιση πολλών έργων του (υποψιάζεστε τι περιεχομένου) από βιβλιοθήκες και καταστήματα.
Θεόφιλος Καΐρης: Επίσης σπουδαία μορφή του ελληνικού διαφωτισμού, γεννηθείς το 1784 στην Άνδρο, ενώ πέθανε το 1853 στις φυλακές της Σύρου. Έλαβε το μοναχικό σχήμα σε ηλικία 18 ετών και το 1805 έφυγε στην Ευρώπη για να συνεχίσει της ήδη μεγάλες σπουδές του. Γνωρίστηκε με τον Κοραή στο Παρίσι και επηρεάστηκε πολύ από αυτόν, ώστε τον ανέφερε ως δάσκαλό του σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ασχολήθηκε με τη διάδοση των αρχαιοελληνικών γραμμάτων αλλά και επιστημών όπως τα μαθηματικά και η αστρονομία. Δίδαξε σε φημισμένα σχολεία της εποχής, όπως η σχολή των Κυδωνιών. Μετά την επανάσταση ανέγειρε ορφανοτροφείο στην Άνδρο με χρήματα που συγκέντρωσε από φιλανθρωπίες. Η συμβολή του στην επανάσταση ήταν ουσιαστικότατη, καθώς εκτός από τη συμμετοχή του σε μάχες ήταν ο αντιπρόσωπος της Άνδρου σχεδόν σε όλες τις Εθνοσυνελεύσεις, ενώ εργάστηκε και πάνω στην σύνταξη του Συντάγματος της Β' Εθνοσυνέλευσης (το δημοκρατικότερο ίσως σύνταγμα της εποχής του).Η επίδραση του γαλλικού διαφωτισμού πάνω του ήταν τόσο μεγάλη, ώστε εργάστηκε πάνω στην απαγκίστρωση της χριστιανικής θρησκείας από τα ιουδαϊκά πρότυπα και του κυρήγματος της «θεοσέβειας», που έμοιαζε με τη ροβεσπιεριανή λατρεία του Ανώτατου Όντος. Εργάστηκε σε όλη του τη ζωή για την εκρίζωση της αμάθειας και των δεισιδαιμονιών που προκαλούσε η τυφλή πίστη στις δοξασίες της Εκκλησίας (παρότι μοναχός ο ίδιος). Για τις ενέργειές του αυτές καταδικάστηκε, αρχικά σε εξορία σε μοναστήρια-φυλακές της Σκιάθου και της Σαντορίνης και στη συνέχεια σε κανονική φυλάκιση στη Σύρο, όπου και πέθανε από τις κακουχίες... Αξιοσημείωτο είναι ότι μετά το θάνατό του τον έθαψαν σε αμαρκάριστο τάφο, ενώ το ίδιο βράδυ φανατικοί θρησκόληπτοι τον ξέθαψαν, άνοιξαν τη κοιλιά του και έριξαν μέσα... ασβέστη!!
Θα συνεχίσω την κριτική μου σε τρίτο άρθρο επί του θέματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου