Το πνεύμα των Χριστουγέννων

Σίγουρα δεν μπορεί να μείνει κανείς ανεπηρέαστος από το κλίμα των ημερών. Η πόλη φόρεσε για τα καλά τα γιορτινά της. Παντού υπάρχουν πολύχρωμα λαμπιόνια και στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα, ενώ οι άνθρωποι, έχοντας καταληφθεί από το χριστουγεννιάτικο πνεύμα, έχουν ανοίξει τις αγκάλες τους για να υποδεχθούν με θέρμη και εγκαρδιότητα κάθε φτωχό και κατατρεγμένο συνάνθρωπό τους.

Το μεσανατολικό μέσα από τις τέχνες

Αφορμή για να γράψω αυτό το μικρό κείμενο αποτέλεσε το σοκαριστικό κόμικς “Palestine” του Joe Sacco, που έπεσε στα χέρια μου πριν λίγες ημέρες. Περιγράφει με ωμό και παραστατικό τρόπο τις εμπειρίες του συγγραφέα από την περιπλάνησή του στην Παλαιστίνη το 1992, επιμένοντας ιδιαίτερα στα δεινά που είδε να προκαλεί η ισραηλινή κατοχή στους Παλαιστίνιους. Από την άλλη μεριά, πριν από λίγους μήνες είχα δει την εξαιρετική ταινία «Βαλς με τον Μπασίρ» του Ari Folman, η οποία δίνει μια εικόνα του πολέμου του 1982 στο Λίβανο, μέσα από τα μάτια των Ισραηλινών, αυτή τη φορά, στρατιωτών. Τα συγκεκριμένα δύο έργα αποδεικνύουν περίτρανα πως η τέχνη δεν είναι απλά ένα μέσο έκφρασης συναισθημάτων, αλλά μπορεί επίσης να ενημερώσει τον κόσμο για γεγονότα και καταστάσεις, συχνά με μεγαλύτερη εγκυρότητα και αμεσότητα από τα «επίσημα», γι' αυτό το σκοπό, ΜΜΕ.

Τα στερεότυπα μέσα στη λογοτεχνία

Τα στερεότυπα είναι οι απλοποιημένες και τυποποιημένες εικόνες ή αντιλήψεις που μας βοηθούν να χειριστούμε πολύπλοκες πληροφορίες του περιβάλλοντος. Αποτελούν δηλαδή μια μέθοδο απλοποίησης του κόσμου και των συνανθρώπων μας, που όλοι σε κάποιο βαθμό τη διαθέτουμε. Τα στερεότυπα αφορούν υπεργενικεύσεις που γίνονται για τα μέλη μιας ομάδας ατόμων όπως, των γυναικών (σεξισμός), των ατόμων με αναπηρίες, των μεταναστών κλπ, τα οποία ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητες και τις διαφορές τους, θεωρείται ότι έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά. Οι υπεραπλουστεύσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε διαστρέβλωση της κρίσης μας και σε λανθασμένες τοποθετήσεις και αποφάσεις απέναντι σε μια ομάδα ατόμων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται διακρίσεις και αδικίες εις βάρος των ανθρώπων αυτών, χωρίς να μπορούν να δικαιολογηθούν με τη λογική.

Σκόρπιες σκέψεις και προβληματισμοί

Σήμερα θα δημοσιεύσω τρία μικρά κείμενα, τα οποία πραγματεύονται προβληματισμούς μου γύρω από κοινωνικά, πολιτικά και ψυχολογικά θέματα. Αποφάσισα να τα παρουσιάσω μαζί όχι μόνο εξαιτίας του μεγέθους τους, αλλά και λόγω του στοιχείου του προβληματισμού που τα διακρίνει. Αναζητώντας την αλήθεια, φτάνουμε πολλές φορές σε αδιέξοδο. Ποτέ όμως δεν είναι μάταιη η αναζήτηση, καθώς αναγκαζόμαστε να σκεφτούμε, να φανταστούμε και να δοκιμάσουμε νέες εναλλακτικές, ενώ ταυτόχρονα σημαδεύουμε τις αποτυχημένες προσπάθειες, έτσι ώστε να μην ακολουθήσουμε ξανά αυτόν το δρόμο. Σε τελική ανάλυση, δεν είναι μόνο ο προορισμός που αξίζει αλλά και το ταξίδι, οπότε η διαδικασία της σκέψης κρίνεται από μόνη της ωφέλιμη και εποικοδομητική για το άτομο...

Η καταγωγή της ελληνικής γλώσσας

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για την καταγωγή των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών που μπορεί να συγκρούονται, να είναι αντίπαλες και να προέρχονται από αμφιλεγόμενες γλωσσολογικές μελέτες. Σε μια τόσο μακρινή εποχή δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τίποτα, παρά μόνο να μελετάμε και να συγκρίνουμε αρχαιολογικά ευρήματα και να διατυπώνουμε υποθέσεις προσπαθώντας να τις επαληθεύσουμε. Η δημοφιλέστερη θεωρία, στη οποία θα αναφερθούμε παρακάτω, είναι η υπόθεση Κουργκάν, σύμφωνα με την οποία η πρωτο-ινδοευρωπαϊκή γλώσσα ομιλούνταν από τον ομώνυμο χαλκολιθικό πολιτισμό της στέπας, την 5η χιλιετία π.Χ., στην περιοχή της Κασπίας Θάλασσας. Η μεγάλη ομοιότητα πολλών βασικών λέξεων σε διάφορες γλώσσες οδήγησε στην υπόθεση οτι υπάρχει μια κοινή πρωτογλώσσα, δηλαδή μια γλώσσα που αποτελεί κοινό πρόγονο, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση ονομάστηκε πρωτοινδοευρωπαϊκή.

Κλιματικές αλλαγές - φαινόμενο του θερμοκηπίου

Σημείωση Ανορθόδοξου:

Σήμερα έχω τη χαρά να καλωσορίσω μια νέα συγγραφέα, τη Bloody Mary. Ανήσυχο πνεύμα, πολυτάλαντη και συνειδητοποιημένη, ελπίζουμε οτι θα φέρει νέο αέρα στο ιστολόγιο. Τις καλύτερες ευχές μας λοιπόν για το πρώτο της άρθρο, που κινείται στο χώρο της περιβαλλοντολογίας, ενός τομέα για τον οποίο οι προσωπικές μου γνώσεις είναι ελάχιστες. Το παρακάτω κείμενο είναι γραμμένο για να ενημερώσει, αλλά και για να προβληματίσει: Είναι ακριβή και ρεαλιστικά τα σενάρια που μας απειλούν με ταχεία υπερθέρμανση του πλανήτη ή μήπως είναι προϊόντα ελλιπών γνώσεων και προκαταλήψεων;

Βρες το επόμενο ψέμα που θα σου πει ο Γιωργάκης! (Updated)

Μια και διανύουμε εκλογική περίοδο, αποφάσισα να μη μείνω εντελώς εκτός επικαιρότητας. Και τι πιο ευχάριστο από το να ασχοληθώ με αυτόν τον ευγενέστατο κύριο, το μεγάλο μαραθωνοδρόμο, τον άσο της ποδηλασίας, το θρύλο του κανόε καγιάκ, αυτόν ντε, που αραιά και που παριστάνει τον πρωθυπουργό της χώρας... Επειδή όμως δεν θέλω να τον αδικήσω, παραδέχομαι οτι τον θαυμάζω σε κάτι: παρά τον τρομερό συναγωνισμό, καταφέρνει και ξεπερνά στο ψέμα και την υποκρισία σχεδόν όλους τους συναδέλφους του. Είτε μιλά σοβαρά, είτε κλαψουρίζει σαν αρσενική Βροχοπούλου, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι οτι τα λεγόμενά του είναι 100% ψεύτικα.

Ο Βίλχελμ Ράιχ για το φασισμό

Η ευρύτατη διάδοση των ιδεών του φασισμού σε πολλές, διαφορετικές μεταξύ τους πληθυσμιακές ομάδες αποτελεί ένα μυστήριο για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. Όπως εύλογα είχε αναρωτηθεί ο μεγάλος φιλόσοφος Μπαρούχ Σπινόζα: «γιατί άραγε αγωνίζονται οι άνθρωποι για τη δουλοσύνη τους, σαν να πρόκειται για τη σωτηρία τους;». Είναι λυπηρό, τρομακτικό και παράλογο να συναντάς άτομα που υπερασπίζονται με λύσσα και φανατισμό την ίδια τους την υποδούλωση. Για να αποκαλύψει κάποιος τα γενεσιουργά αίτια αυτής της επιδημίας, θα πρέπει να καταδυθεί στα βάθη του ανθρώπινου ασυνείδητου και να εξετάσει μηχανισμούς εγκατεστημένους από χιλιετίες. Ένας από τους πρώτους ερευνητές που ασχολήθηκε με τα βαθύτερα ψυχολογικά αίτια του φασισμού και του ολοκληρωτισμού γενικότερα ήταν ο ψυχαναλυτής και κοινωνικός επαναστάτης, Βίλχελμ Ράιχ.

Μιλιταρισμός, εθνικισμός, φασισμός

Με την ευκαιρία των φανταχτερών στρατιωτικών παρελάσεων που γίνονται σήμερα, ας θυμηθούμε και μια σκηνή από τη φετινή παρέλαση της 25ης Μαρτίου:

Ψυχανάλυση και προπαγάνδα

Λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση του τελευταίου άρθρου μου, για τους φόβους που καλλιεργούνται στους ανθρώπους εν μέσω κρίσης, βρήκα στο ιστολόγιο του φίλου Tyler Durden μια ανάρτηση αφιερωμένη στο εξαιρετικό ντοκιμαντέρ “Century of the self”. Το θέμα του συγκεκριμένου ντοκιμαντέρ είναι πρωτότυπο όσο και ενδιαφέρον: αναφέρεται στη συμβολή της ψυχανάλυσης στην ανάπτυξη νέων, αποτελεσματικότερων μεθόδων προπαγάνδας και στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αντιληφθούμε τις δυσδιάκριτες επιδράσεις της προπαγάνδας πάνω μας και να τις εξουδετερώσουμε. Μια ιδιαίτερα αξιόλογη δουλειά του Adam Curtis, που διαφωτίζει και σοκάρει. Σας προτείνω να δείτε και τα τέσσερα μέρη του “Century of the self”, τα οποία μπορείτε να βρείτε με ελληνικούς υπότιτλους στην ιστοσελίδα Free and Real.

Κρίση και αρχέγονοι φόβοι

Σε παλιότερα άρθρα έχω ασχοληθεί εκτεταμένα με τις οικονομικές και κοινωνικές συνιστώσες της διαβόητης «κρίσης» που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες. Σήμερα αποφάσισα να εστιάσω και στον ψυχολογικό της αντίκτυπο στους ανθρώπους. Άλλωστε, οι επιστήμες της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας επικαλύπτονται σε τέτοιο βαθμό, που συχνά είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις που σταματά η μία και που ξεκινά η άλλη. Είναι γνωστό οτι μια κοινωνία αποτελείται από άτομα, τα οποία, παρά τις όποιες αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους, δεν παύουν να έχουν τον προσωπικό τους ψυχισμό, τις εξατομικευμένες τους ανάγκες και επιθυμίες, τους δικούς τους φόβους και αξίες. Κατανοώντας καλύτερα τον άνθρωπο, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη λειτουργία της κοινωνίας και αντίστροφα.

Ασυνείδητο και θρησκευτικό αίσθημα (μέρος 2ο)

Συνεχίζοντας σήμερα το άρθρο για το ασυνείδητο και τη σχέση του με το θρησκευτικό αίσθημα, θα αναφερθώ κυρίως στον θεωρητικό της ψυχολογίας που ασχολήθηκε όσο κανένας με τα «παράξενα» φαινόμενα της θρησκευτικότητας, των μύθων, των θρύλων και τον τελετών: τον Καρλ Γιουνγκ. Η διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου για κάποιας μορφής θρησκευτικότητα, όσο κι αν μπορεί να δεχτεί διαφορετικές ερμηνείες, είναι κάτι που δύσκολα αμφισβητείται. Ακόμα και στα χρόνια πριν την ανακάλυψη της φωτιάς, όταν οι άνθρωποι ζούσαν σε ολιγάριθμες ομάδες ως τροφοσυλλέκτες ή κυνηγοί, πιθανότατα επικρατούσε μια υποτυπώδης «θρησκεία», του τύπου της προγονολατρείας ή του ανιμισμού. Οι σκοπιμότητες που εξυπηρετούσε ένα τέτοιο χαλαρό «πλαίσιο πίστης» ήταν αναμφίβολα διαφορετικές από αυτές που εξυπηρετούν οι σύγχρονες θρησκείες, μετά από προσεκτικότερη μελέτη όμως αποκαλύπτεται οτι όλες οι λατρευτικές εκδηλώσεις έχουν κάποια κοινά στοιχεία στον πυρήνα τους.

Ασυνείδητο και θρησκευτικό αίσθημα (μέρος 1ο)

Μετά από ένα διάλειμμα μερικών εβδομάδων, επιστρέφω ενεργά στο blogging με ένα διαφορετικό άρθρο. Μέχρι τώρα περιοριζόμουν κυρίως στο να καταδεικνύω τις διάφορες εκφάνσεις του ανορθολογισμού στη ζωή μας, είτε αυτό λέγεται θρησκεία, είτε πίστη στην αστρολογία, τον εσωτερισμό, τα «ανεξήγητα φαινόμενα», τη δεισιδαιμονία γενικότερα. Δεν είχα όμως προσπαθήσει επαρκώς να εξηγήσω γιατί είναι τόσο δημοφιλείς αυτές οι εμφανώς παράλογες πεποιθήσεις, ακόμα και στον 21ο αιώνα, την εποχή της γνώσης και της επιστήμης. Αυτό σκοπεύω να κάνω σήμερα, στο παρόν εισαγωγικό άρθρο για το ασυνείδητο. Κάποιες σύντομες μόνο αναφορές στο ψυχολογικό υπόβαθρο της πίστης έχω κάνει στα παλιότερα άρθρα μου εδώ, εδώ, εδώ και εδώ. Παρακαλώ τον ενημερωμένο αναγνώστη να συγχωρέσει ορισμένες υπεραπλουστεύσεις που κάνω στη συνέχεια, τόσο σε θέματα ψυχανάλυσης όσο και νευροεπιστημών, θεωρώ όμως πως είναι απαραίτητες για την καλύτερη κατανόηση πολύπλοκων και σύνθετων εννοιών σε ένα τόσο μικρό κείμενο.

Θαύματα θερινής νυκτός... (Updated)

Σήμερα, μετά από δυο άρθρα πολιτικοκοινωνικού στοχασμού και προβληματισμού, αποφάσισα να γράψω κάτι πιο ανάλαφρο. Καλοκαίρι είναι εξ άλλου και μας περιμένουν οι χαρές της θάλασσας (της ΚΑΘΑΡΗΣ θάλασσας)! Έχω ετοιμάσει λοιπόν δυο ιστοριούλες εξωφρενικών και κωμικοτραγικών θαυμάτων, που θα μπορούσαν κάλλιστα να βρίσκονται σε κάποιο σύγχρονο βιβλίο-μαρτυρία για τα θαυμαστά έργα του τάδε γέροντα, ερημίτη, προφήτη, μητροπολίτη, ψάλτη ή και καντηλανάφτη... Το πρώτο «θαύμα» είναι δικής μου έμπνευσης, ενώ το δεύτερο είναι του φίλου Rexides. Σας καλώ όλους να γράψετε τις δικές σας ιστορίες στα σχόλια του παρόντος κειμένου, από τις οποίες θα δημοσιευτούν στη συνέχεια οι καλύτερες.

Οι θετικές συνέπειες της κρίσης (μέρος 2ο)

Στο δεύτερο μέρος του άρθρου για τις θετικές συνέπειες της κρίσης, θα αναφερθώ στο έλλειμμα δημοκρατίας του ισχύοντος πολιτικού συστήματος και στο πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό, παίρνοντας παραδείγματα από την ιστορία. Είναι ευχάριστο το γεγονός οτι πολλοί αρχίζουν και αμφισβητούν τις καθιερωμένες αξίες και νοοτροπίες, τώρα που τα πράγματα οδηγούνται από το κακό στο χειρότερο. Η κατ' επίφασιν «δημοκρατία» φαίνεται όλο και πιο καθαρά σαν ολιγαρχία, ενώ η νοοτροπία της παθητικότητας και της αποχαύνωσης δείχνει καθημερινά τις καταστροφικές συνέπειες της. Αν απαιτείται μια καταστροφή για να βιώσουμε το πολιτικό και οικονομικό σύστημα ως άδικο και εκμεταλλευτικό, αν χρειάζεται να φτάσει ο κόμπος στο χτένι για να αλλάξουμε μυαλά, τότε η περιβόητη κρίση ίσως να μην είναι τόσο κακή.

Οι θετικές συνέπειες της κρίσης (μέρος 1ο)

Πιθανόν ο τίτλος του παρόντος άρθρου να σας φαίνεται περίεργος, προκλητικός, ίσως και ύποπτος. Πως θα μπορούσε να είναι κάποιος αισιόδοξος σε μια τέτοια περίοδο της ιστορίας; Τι θετικό μπορεί να βγάλει κανείς από μια ζοφερή και απειλητική συγκυρία, όπως αυτή που ζούμε; Κι όμως φίλοι μου, το «ουδέν κακό αμιγές καλού» των αρχαίων Ελλήνων είναι ένα ρητό με καθολική ισχύ, που μπορεί να βρει εφαρμογή σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις. Η βαθιά οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που βιώνουμε μπορεί να γίνει έναυσμα για την αφύπνιση του κόσμου από το λήθαργο και την αναγέννηση, μέσα από τη ριζική αναθεώρηση θεσμών, πεποιθήσεων και νοοτροπιών. Άλλωστε, οι λαμπρότερες καινοτομίες της παγκόσμιας ιστορίας ακολούθησαν περιόδους παρακμής και ύφεσης. Η αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία ακολούθησε την ολιγαρχία και την τυραννία, ο διαφωτισμός ακολούθησε τις σκοτεινές εποχές του μεσαίωνα, η γαλλική επανάσταση ακολούθησε την απολυταρχία του Λουδοβίκου του 16ου, ενώ η ρωσική επανάσταση τις ωμότητες του τσάρου.

Η αυταπάτη της «θείας πρόνοιας»

Συχνά με ρωτούν: «πως είσαι τόσο βέβαιος οτι δεν υπάρχει Θεός;». Η αλήθεια είναι πως δεν είμαι 100% βέβαιος, γιατί απλούστατα δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, όπως και κανένας άνθρωπος άλλωστε. Αυτά όμως για τα οποία είμαι σίγουρος, καθώς επαληθεύονται από την καθημερινή ζωή, είναι δύο. Η ασύδοτη εκμετάλλευση των μεταφυσικών φόβων και ελπίδων του κόσμου από ορισμένους επιτήδειους, με σκοπό το κέρδος και την εξουσία, αλλά και η απουσία κάθε είδους «θείας πρόνοιας» στον κόσμο που ζούμε. Για το τελευταίο έχω σκοπό να σας μιλήσω σήμερα. Θα ξεκινήσω με μια απόπειρα ορισμού. Η έννοια της «θείας πρόνοιας», όπως αυτή συναντάται στις περισσότερες σύγχρονες θρησκείες, αποκρυσταλλώνεται στη συχνή και σχεδιασμένη επέμβαση του Θεού στα δρώμενα επί της Γης. Η επέμβαση αυτή γίνεται με κάποιο σκοπό, πάντα για το «καλό» των ανθρώπων, ενώ ο τρόπος της επέμβασης μπορεί να είναι είτε «θαυματουργικός», δηλαδή εμφανώς πέρα από κάθε φυσικό νόμο, είτε μυστικός, ώστε να μην είναι εύκολα διακριτή η παρέμβαση του Θεού.

Το παράδειγμα του Banquet για την κατάσταση στο χώρο της εργασίας

Σήμερα αποφάσισα να γράψω, κάπως καθυστερημένα είναι η αλήθεια, για μια ιστορία απόλυτα ενδεικτική της απελπιστικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για τις εξελίξεις σχετικά με το εστιατόριο Banquet, που βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η ιστορία ξεκίνησε στις 5 Απριλίου, όταν ο σερβιτόρος Βαγγέλης Κιτσώνης ειδοποιήθηκε οτι έπρεπε να παραδώσει τη στολή εργασίας του, χωρίς να του διευκρινίζεται αν και πότε θα ξαναδουλέψει. Η άτυπη και απροσδόκητη αυτή απόλυση ήρθε σαν αποτέλεσμα των αξιώσεων του να... καταβληθεί το δώρο Πάσχα στους υπαλλήλους. Η συγκεκριμένη απαξιωτική συμπεριφορά του ιδιοκτήτη του εστιατορίου, Γεράσιμου Φιώρου, ήταν απλά ένα μέρος της γενικότερης στάσης που κρατούσε απέναντι στους υπαλλήλους του. Σύμφωνα με τον Κιτσώνη και άλλους εργαζόμενους στο Banquet, ο εργοδότης τους:

Αγαπάς την Εκκλησίαν; Απόδειξις!

Χριστιανοί γρηγορείτε! Η Εκκλησία μας αντιμετωπίζει... οικονομικάς δυσκολίας! Ενήμερη περί του μείζονος σημασίας αυτού προβλήματος, που δεν πρέπει να αφήσει ασυγκίνητον κανέναν σοβαρόν πιστόν, η «Ανούσια Πίστις» θα συνεισφέρει το ταπεινόν τούτο άρθρον, ως ελάχιστον φόρον τιμής στους πτωχούς πλην τίμιους ιερείς μας. Και δεν είναι μόνον οι ιερείς μας, οι ψάλται και οι νεωκόροι που βλάπτονται από την οικονομικήν κρίσην, αλλά ολόκληρο το ευσεβές κύκλωμα των κηροποιών, ιεροραφέων, χρυσοχόων-κατασκευαστών ταμάτων, εργολάβων ανέγερσης ιερών ναών, αγιογράφων, κατασκευαστών ξυλογλύπτων, υαλουργών και λοιπών συν Χριστώ ελευθέρων επαγγελματιών...

Η μεγάλη έξοδος (των Ελλήνων πτυχιούχων)

Ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να ενταθεί ακόμα περισσότερο στη νέα ελληνική πραγματικότητα (του ΔΝΤ), είναι η μετανάστευση νέων πτυχιούχων στο εξωτερικό. Είναι σαφές οτι το ρεύμα εξόδου είναι μαζικό και μπορεί να συγκριθεί με τη μεγάλη μετανάστευση των δεκαετιών του '50, '60 και '70, με μια σημαντική διαφορά. Δεν έχουμε να κάνουμε πλέον με ανειδίκευτους εργάτες ή ημιειδικευμένους τεχνίτες, αλλά με κατόχους ανώτατης μόρφωσης που διαθέτουν πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, πτυχία ξένων γλωσσών και συστατικές επιστολές, οπότε δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε οτι πρόκειται για τα «καλύτερα μυαλά» της χώρας.

(Χωρίς λόγια)

Γιατί μερικές φορές τα λόγια απλά περιττεύουν...

Ο λαϊκιστης Λάκης και η αντιφατική «ακαδημαϊκή Αριστερά»

Σήμερα παρουσιάζω ένα κείμενο που περισσότερο έχει σκοπό να προβληματίσει, παρά οτιδήποτε άλλο. Κεντρικό -προς προβληματισμό- θέμα είναι η τεράστια ασυμφωνία ανάμεσα στις ιδέες που διακηρύττουν και στον τρόπο που ζουν πολλοί σημερινοί αριστεροί. Αναφέρομαι στη μερίδα αυτή των ανθρώπων που, ενώ αυτοπροσδιορίζονται πολιτικά ως «αριστεροί», κατακρίνοντας διαρκώς και με οξύτητα την καθεστηκυία τάξη, στην πραγματικότητα ανήκουν στην κοινωνική ελίτ και δε φαίνεται οτι έχουν καμία πρόθεση να παραιτηθούν των προνομίων τους. Πιστεύω πως ένα από τα πλέον κατατοπιστικά παραδείγματα αποτελεί ο γνωστός σε όλους μας κωμικός, Λάκης Λαζόπουλος. Παραθέτω στη συνέχεια αποσπάσματα ενός σχετικού άρθρου του Άρη Δημοκίδη, από τη Lifo της 01/04/10, το οποίο ασκεί γενικότερη κριτική στο Λαζόπουλο:

Λογαριασμός λαϊκής κοροϊδίας!

Πρόσφατα η κυβέρνηση έκανε κάτι που με εκνεύρισε αφόρητα. Όχι οτι όλα τα υπόλοιπα μέτρα που έχει πάρει από τη στιγμή της εκλογής της και μετά με έχουν αφήσει ασυγκίνητο, απλά πιστεύω πως το συγκεκριμένο είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Αναφέρομαι στην κωμικοτραγική ιδέα να ανοίξουν έναν «λογαριασμό αλληλεγγύης για την απόσβεση δημοσίου χρέους». Σίγουρα κάποιοι έχουν μια πολύ ιδιαίτερη αίσθηση του (μαύρου) χιούμορ για να το σκεφτούν αυτό... Ας κάνω όμως λίγο το δικηγόρο του διαβόλου (στην προκειμένη του κράτους), έτσι για να υπάρχει αντίλογος. Πού είναι το κακό στο να βοηθήσει κάποιος την πατρίδα του; Το έκανε και ο NASAς και ο συμπαθής ηλικιωμένος που βγήκαν στις ειδήσεις. Αφού η χώρα μας βρίσκεται σε περίοδο κρίσης, είναι στο χέρι όλων μας να τη στηρίξουμε και τι καλύτερο από το να συμβάλει ο καθένας εθελοντικά, ανάλογα με τις δυνατότητές του. Σωστά; Όχι!

Κίνηση ματ από την Εκκλησία της Ελλάδος

Για μία από τις λίγες φορές στην ιστορία της, η ορθόδοξη Εκκλησία μας εκπλήσσει ευχάριστα! Σύμφωνα με πηγές που προέρχονται από τον στενό κύκλο του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, η Εκκλησία πρόκειται να βοηθήσει το ελληνικό κράτος στην προσπάθειά του να βγει από την κρίση. Ο κ. Ιερώνυμος προτίθεται να ανακοινώσει επίσημα τις αποφάσεις του τη Μ. Παρασκευή το μεσημέρι, μετά την αποκαθήλωση του εσταυρωμένου, σε συνέντευξη τύπου που θα παραθέσει στην αρχιεπισκοπή Αθηνών.

Η θρησκεία του Ρασταφάρι και το τέλος του Μπομπ Μάρλεϊ

Επιστρέφω σήμερα στο χώρο του blogging, μετά από απουσία δύο και πλέον εβδομάδων, για να ασχοληθώ με ένα κάπως ασυνήθιστο θέμα. Το κίνημα-θρησκεία του Ρασταφάρι, παρακλάδι του Χριστιανισμού, που επηρέασε καταλυτικά τη ζωή και την τέχνη στο νησί της Τζαμάικα. Ο πιο γνωστός οπαδός της θρησκείας ήταν χωρίς αμφιβολία ο μεγάλος μουσικός της reggae Μπομπ Μάρλεϊ, κάτι που, όπως φαίνεται, του στοίχισε την ίδια του τη ζωή. Το τέλος του Μπομπ Μάρλεϊ είναι ένα από τα παραδείγματα του κακού που μπορούν να κάνουν οι δεισιδαιμονίες στους ανθρώπους, όσο πλούσιοι ή διάσημοι κι αν είναι.

Η δολοφονία της Υπατίας

Συνεχίζοντας το προηγούμενο άρθρο μου για την καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, θα παραμείνω στη συγκεκριμένη εποχή και τοποθεσία, ασχολούμενος με τη ζωή και το θάνατο της διακεκριμένης φιλοσόφου Υπατίας. Οι περισσότεροι από εσάς πιστεύω οτι έχετε ακούσει αυτό το όνομα, αφενός γιατί είναι σύμβολο των αγριοτήτων που διέπραξαν οι χριστιανοί, αφετέρου γιατί ίσως είδατε την πρόσφατη ταινία “Agora”, που έχει ως κεντρικό χαρακτήρα την Υπατία. Για να μπορέσω να είμαι όσο το δυνατόν πιο πιστός στα ιστορικά γεγονότα, ανακάλυψα τρεις ιστορικούς της εποχής που αναφερόταν σε αυτήν, τον παγανιστή Δαμάσκιο και τους χριστιανούς Σωκράτη τον Σχολαστικό και Ιωάννη τον Νικίου. Από αυτούς, ο Σωκράτης ο Σχολαστικός ήταν σύγχρονός της, ο Δαμάσκιος έζησε τον 5ο αιώνα και ο Ιωάννης τον 7ο αιώνα μ.Χ.

Η καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας

Πριν λίγες ημέρες είδα στον κινηματογράφο την ταινία “Agora”, που πραγματεύεται τη ζωή και το θάνατο της φιλοσόφου Υπατίας, στην Αλεξάνδρεια του 4ου αιώνα μ.Χ. Ομολογώ οτι εντυπωσιάστηκα με το οτι μια ταινία που παρουσιάζει τους χριστιανούς ως καταστροφείς και φονιάδες προβλήθηκε στις μεγάλες αίθουσες, ακόμα και στις αλυσίδες των πολυκινηματογράφων. Στις σύγχρονες, «πολιτισμένες» κοινωνίες μας μέχρι και ο φαιδρός «κώδικας Da Vinci» είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στους κύκλους των φανατικών, ενώ μερικές γελοιογραφίες με το πρόσωπο του Μωάμεθ παραλίγο να οδηγήσουν στη δολοφονία των σκιτσογράφων από αφηνιασμένους μουσουλμάνους... Παρά κάποιες ιστορικές ανακρίβειες, η ταινία νομίζω οτι αποδίδει θαυμάσια το πνεύμα της σκοτεινής εκείνης εποχής και σας την προτείνω χωρίς δεύτερη σκέψη.

Αναγκαίο κακό

Λίγο μυστήριος ο τίτλος του σημερινού κειμένου, έτσι δεν είναι; Μοιάζει με αναγγελία φοροεισπρακτικών μέτρων από την κυβέρνηση, σας διαβεβαιώνω όμως οτι δεν έχει καμία σχέση... Στην πραγματικότητα, απλά ανακοινώνω την απόφασή μου να προσθέσω λέξη επαλήθευσης στα σχόλια της «Α.Π.», μετά τον βομβαρδισμό από spam που δέχτηκα σήμερα από κάποιον disa. Ζητώ συγγνώμη από τους αναγνώστες, καθώς πρόθεσή μου ήταν από την αρχή να σχολιάζει κανείς εδώ όσο το δυνατόν πιο εύκολα και ελεύθερα, αλλά το πρόβλημα των spam-διαφημιστικών σχολίων έφτασε στο απροχώρητο.

Ο Άρθουρ Τζάνοφ για τον κοινωνικό έλεγχο

Συνεχίζοντας τη διεύρυνση της θεματολογίας του ιστολογίου με ψυχολογικά και κοινωνικά θέματα, αποφάσισα σήμερα να σας παρουσιάσω μερικά αποσπάσματα από το έργο ενός ακόμα μεγάλου ψυχολόγου. Συγκεκριμένα, θα αναφερθώ στο βιβλίο «η πρωτογενής επανάσταση» του δρ. Άρθουρ Τζάνοφ, εφευρέτη της λεγόμενης πρωτογενούς θεραπείας. Ο Άρθουρ Τζάνοφ γεννήθηκε στο Λος Άντζελες των Η.Π.Α. Σπούδασε ψυχιατρική και έκανε το διδακτορικό του στην ψυχολογία, ενώ δούλεψε επί σειρά ετών σε νευροψυχιατρικά νοσοκομεία και κλινικές, μεταξύ των οποίων και το νοσοκομείο της ένωσης βετεράνων στο Μπρέντγουντ της Καλιφόρνια. Η συνεχής τριβή του με πρώην στρατιώτες και τα προβλήματα που αυτοί απέκτησαν από τον πόλεμο τον έκαναν να αναθεωρήσει ριζικά την αντίληψή του για το κράτος, την κοινωνία και το στρατό.

Το αίσθημα «ολότητας» και μια απόπειρα εξήγησής του

Προσπαθώντας να ερμηνεύσω το θρησκευτικό αίσθημα στους ανθρώπους, αποφάσισα να συμβουλευτώ για μία ακόμη φορά τα γραπτά του «πατέρα της ψυχανάλυσης», Σίγκμουντ Φρόυντ. Πρόσφατα αντάλλαξα απόψεις με τον αναγνώστη του ιστολογίου WishmasteR, ο οποίος, αν και απορρίπτει τις αυθαιρεσίες της Εκκλησίας, είναι θρησκευόμενος, πιστεύοντας σε ένα είδος «εσωτερικού θεού». Έτσι είχα την ιδέα να γράψω το παρόν άρθρο, καθώς η συζήτηση μαζί του μου θύμισε έντονα το πρώτο κεφάλαιο από το «Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας» του Φρόυντ. Ξεκινώ λοιπόν παραθέτοντας αυτούσιο ένα απόσπασμα από το συγκεκριμένο κεφάλαιο: