Κρίση, απελπισία και αυτοκτονία

Η οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση των τελευταίων ετών μας έφερε αντιμέτωπους με καταστάσεις που δεν είχαμε καν φανταστεί στο παρελθόν. Ηλικιωμένες κυρίες να αγοράζουν με πίστωση από τη λαϊκή, πελάτες σε αρτοποιεία να ζητούν «μισό ψωμί» (ένα ψωμί των 300gr κομμένο στη μέση με μαχαίρι), άλλοτε ευκατάστατοι συμπολίτες μας να χάνουν καταστήματα και σπίτια λόγω χρεών, χιλιάδες άνθρωποι να μένουν κυριολεκτικά στο δρόμο, χωρίς κανένα εισόδημα, χωρίς καμία βοήθεια από κανέναν. Η περισσότερο ανησυχητική όμως συνέπεια της κρίσης είναι η αλματώδης αύξηση των αυτοκτονιών, μιας πρακτικής που γενικά θεωρούταν σπάνια στην Ελλάδα. Θα ξεκινήσω το άρθρο μου πάνω στο κοινωνικό πλέον φαινόμενο των αυτοκτονιών, αναφερόμενος σε ένα περιστατικό που συνέβη χθες, την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

Ένας κύριος 55 χρονών αποπειράθηκε να αυτοπυρποληθεί μπροστά στο υποκατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς, στη συμβολή Τσιμισκή με Εθνικής Αμύνης. Αφού λούστηκε με βενζίνη έβαλε φωτιά στον εαυτό του, παρά τις εκκλήσεις των περαστικών να μην το κάνει... Οι αστυνομικοί που είχαν συγκεντρωθεί έσβησαν γρήγορα τη φωτιά με πυροσβεστήρες, ενώ αμέσως μετά ο βασανισμένος αυτός άνθρωπος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με σοβαρά εγκαύματα. Η συγκεκριμένη πράξη έγινε σκόπιμα έξω από την Τράπεζα Πειραιώς, στην οποία ο παρ' ολίγον αυτόχειρας είχε δυσβάσταχτα χρέη. Οι περισσότεροι από μας πιθανόν να πίστευαν ότι τέτοιου είδους μορφές ακραίας διαμαρτυρίας πραγματοποιούνταν μόνο σε χώρες της Άπω Ανατολής, πλέον όμως παρατηρούμε πως συμβαίνουν και στην Ελλάδα του 2011.

Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά των νοσοκομείων, οι αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το έτος 2009, ενώ οι απόπειρες έχουν σχεδόν διπλασιαστεί. Σύμφωνα με τον ψυχίατρο κ. Τσίγκα του Νοσοκομείου Τρικάλων:

«Έχουν διπλασιαστεί από το έτος 2009, στο 2010 και από το 2010 στο 2011, οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα. Αυτό συνδέεται άμεσα με την οικονομική κρίση... Υπάρχουν βέβαια και οι ανεπίσημες αυτοκτονίες, οι οποίες καταγράφονται ως ατυχήματα. Ή επίσης ορισμένες αυτοκτονίες δεν καταγράφονται από ορισμένους γιατρούς, εξαιτίας του κοινωνικού στίγματος που ακολουθεί μια τέτοια πράξη. Στο Νοσοκομείο Τρικάλων καταγράφουμε κατά μέσο όρο πάνω από 1 περιστατικό απόπειρας αυτοκτονίας κάθε έξι μέρες, χωρίς φυσικά να προσμετρούνται τα περιστατικά που έρχονται στο Νοσοκομείο ως ατυχήματα και δεν καταγράφονται στο ψυχιατρικό τμήμα ή εκείνα που δεν έρχονται στο Νοσοκομείο, από λιγότερο επικίνδυνες απόπειρες, στις οποίες οι συγγενείς, προστρέχουν για βοήθεια στους ιδιώτες γιατρούς σε μια προσπάθεια τους να αποκρύψουν το περιστατικό.»

Αναφορικά με την αύξηση των αυτοκτονιών, αλλά και των επισκέψεων σε ψυχιάτρους, ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας κ. Πλουμπίδης δήλωσε σε συνέντευξή του στα Νέα.

«Οι κάρτες και τα δάνεια έχουν φέρει πολλούς ανθρώπους σε απόγνωση και κατάθλιψη. "Χρωστάω παντού, δεν έχω λεφτά, ο πατέρας μου ήταν άμυαλος και σήμερα πληρώνει όλη η οικογένεια", είναι οι πιο συχνές φράσεις που ακούμε». Σύμφωνα με τον ίδιο, βασικό αίτιο αποτελεί και η «πολύ μεγάλη κοινωνική διάσπαση που παρατηρήθηκε την περασμένη δεκαετία και η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με πολύ κόσμο απομονωμένο στις πόλεις και με έναν κοινωνικό ιστό πολύ μπερδεμένο». Προτείνοντας λύσεις, ο κ. Πλουμίδης αναφέρει: «Οι άνθρωποι που παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους, έχουν λιγότερα προβλήματα ψυχικής υγείας. Μία ενεργητική στάση απέναντι στη ζωή, κυρίως σε συλλογικό επίπεδο, είναι το ιδανικό».

Παρατηρούμε λοιπόν ότι ολοένα και περισσότεροι συνάνθρωποί μας οδηγούνται στην κατάθλιψη, την απελπισία και την αυτοκτονία. Αυτό το φαινόμενο πρέπει να μας προβληματίσει όσον αφορά τα αίτια που το προκαλούν, αλλά και τις επιπτώσεις του σε οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Η οικονομική κρίση, η διάλυση του κοινωνικού ιστού και η αλλοτρίωση που προκαλεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι μερικοί από τους κύριους αιτιολογικούς παράγοντες. Σύμφωνα και με τις συμβουλές των ειδικών, η ενδεδειγμένη λύση είναι η υιοθέτηση μιας ενεργητικής στάσης απέναντι στη ζωή, κυρίως σε συλλογικό επίπεδο. Εύκολα συμπεραίνουμε λοιπόν ότι υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας, το οποίο θα περιορίσει από τη μια τις αιτίες του φαινομένου, ενώ ταυτόχρονα θα είναι ευεργετικό για τον ψυχισμό μας. Αυτό το κάτι δεν είναι άλλο παρά η συλλογική δράση, τόσο ως αντίδραση απέναντι στις πρακτικές της κυβέρνησης και των τραπεζών, όσο και ως αλληλεγγύη, αλληλοϋποστήριξη και αυτο-οργάνωση.

Ο καθένας μας από μόνος του δεν είναι παρά μια ασήμαντη ποσότητα μέσα στην κοινωνία, ένας κόκκος άμμου μέσα στην έρημο. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι πολλοί άνθρωποι ενωμένοι αποτελούν μια πραγματική δύναμη, που μπορεί να αλλάξει την πορεία της ιστορίας. Κάτι που έχω καταλάβει καλά τους τελευταίους μήνες είναι πως μόνος σου αισθάνεσαι ανίσχυρος απέναντι στο τέρας του κράτους και της εξουσίας, κάτι όμως που παύει να ισχύει όταν ενώσεις τις δυνάμεις σου με αυτές άλλων ανθρώπων. Η συλλογική αυτο-οργάνωση λοιπόν είναι ο τρόπος όχι μόνο να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας από την κατάθλιψη, αλλά κυρίως να αλλάξουμε ολόκληρη την κοινωνία. Διαμαρτυρόμενοι μαζικά απέναντι στις αυθαιρεσίες των εκπροσώπων του διεθνούς κεφαλαίου και των τραπεζών, οργανώνοντας δράσεις που υπονομεύουν και σαμποτάρουν τα σχέδιά τους, αλλά και δημιουργώντας ένα «δίχτυ προστασίας» μέσα από την αλληλεγγύη και την αλληλοϋποστήριξη, μπορούμε να πετύχουμε πάρα πολλά. Ήρθε πια ο καιρός να αφήσουμε πίσω τις έριδες του παρελθόντος και να καταλάβουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από όσα μας χωρίζουν. Όλοι ενωμένοι λοιπόν, μόνο έτσι θα νικήσουμε!

Δείτε και:

• http://www.inews.gr/96/mia-toulachiston-apopeira-aftoktonias-kathe-6-meres-katagrafetai-sto-nosokomeio-trikalon.htm
• http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=11&articleID=12308&la=1